Ruimte in OV-bestek vrijlaten voor business case busmaterieel

In een OV-bestek dient de vervoerder de mogelijkheid te krijgen om samen met de opdrachtgever business cases te ontwikkelen voor het busmaterieel. Daarmee voorkom je dat ontwikkelingen in het openbaar vervoer stil komen te staan tijdens een concessieperiode. Dat zegt directeur Leon Struijk van Qbuzz. Struijk is een van de sprekers tijdens BusVision 2014 op 15 april in Utrecht. 



Struijk: ”Als een opdrachtgever een vervoerder een concessie heeft gegund, dan dient deze partij de ruimte te krijgen om te creëren en met creatieve oplossingen te komen. Op deze manier kunnen de opdrachtgever en de vervoerder samen werken aan continue verbetering van het openbaar vervoer en met elkaar de risico’s in de markt delen.”

Ruimte

Vervoerders krijgen volgens Struijk in de afgelopen jaren steeds meer ruimte voor eigen invulling. ”Het komt steeds vaker voor dat vervoerders en de opdrachtgever gezamenlijk keuzes maken bij de aanschaf van busmaterieel. Een voorbeeld daarvan is het besluit van het OV-bureau Drenthe om samen met Qbuzz te werken aan uitbreiding van de vervoerscapaciteit in de stad Groningen.” Het ontwikkelen van gezamenlijke business cases is volgens de directeur de ”kracht tussen de overheid en de vervoerder”.

De keuze voor een type bus hangt onder meer af van het gebied waar wordt gereden, zo stelt de directeur. ”Een stedelijk gebied zoals Utrecht leent zich op termijn voor elektrische bussen. Bij het regionale vervoer kan ik me een combinatie van elektrische en dieselbussen voorstellen. Dat heeft te maken met de reikwijdte van de bussen die vandaag nog te beperkt is. Tegelijkertijd zie je hier snelle ontwikkelingen.”

Busmaterieel

Welke keuzes er over twintig jaar worden gemaakt bij de aanschaf van busmaterieel hangen volgens Struijk van meerdere factoren af, zoals technologische ontwikkelingen en de keuzes die de industrie maakt. “Als de industrie met oplossingen komt, dan volgen wij. Als 100 procent elektrisch of waterstof bijvoorbeeld mogelijk blijkt te zijn, waarom zouden wij dat dan niet doen?”

In het landschap van het openbaar vervoer in Nederland is er volgens de directeur in de afgelopen decennia veel veranderd, onder meer als gevolg van marktwerking. ”De bedoeling van marktwerking in het OV was dat er meer private partijen met elkaar zouden gaan concurreren. Wat er is gebeurd is dat Duitse, Franse en Nederlandse spoorwegen met elkaar concurreren om een aanbesteding op Vlieland zonder dat daar een commerciële partij aan te pas komt.” De doelen die de Nederlandse overheid zich bij de liberalisering van de markt had gesteld zijn volgens Struijk daarom maar ten delen behaald.

Marktwerking

Maar marktwerking heeft volgens hem ”ook veel zegeningen gebracht” doordat het heeft geleid tot een hogere reizigerstevredenheid en dat er met nieuwer materieel wordt gereden. 

Struijk: ”Een reiziger die in Limburg bij Veolia in de bus stapt en daarna verder reist met de NS wordt steeds meer als een gezamenlijke klant gezien. Vervoerders stellen de reiziger steeds meer en meer centraal. De markt is volwassener geworden.”

”In het OV-bestek dient zorgvuldig te worden vastgesteld wat de vervoerder en wat de opdrachtgever kan bepalen, bijvoorbeeld ook met betrekking tot tarifering. Daarbij moeten we in modellen werken en niet alles voor de duur van concessies willen dicht timmeren. Dat leidt tot schijnzekerheid voor de opdrachtgever en suboptimale dienstverlening aan de klant.”

 Dit alles heeft volgens de directeur tot gevolg dat ”de klant krijgt wat hij of zij verdient, het vervoer duurzaam is én de sector een boterham kan verdienen”.

BusVision 2014

Directeur Leon Struijk van Qbuzz geeft zijn visie op het busmaterieel van de toekomst tijdens BusVision 2014 op 15 april in het Centraal Museum in Utrecht. Bezoek de homepage om het programma te bekijken.

Marieke van Gompel