Het openbaar vervoer lijkt wel af. Of toch niet?

Wijnand Veeneman, onderzoeker Openbaar Vervoer, TU Delft

Je zou het haast denken. In 2015 komt het openbaar vervoer af. Als je om je heen kijkt op stations als Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Utrecht, dan dringt de gedachte zich op dat het allemaal wel zo een beetje klaar is. De Hanzelijn is lekker in gebruik. Noord-Zuidlijn ligt er. De tram van Maastricht begint natuurlijk net. De V250 van AnsaldoBreda heeft het land verlaten. De tram in Groningen kwam er niet, ook klaar. En de tunnel in Delft wordt in gebruik genomen. Dat schrijft Wijnand Veeneman van de TU Delft in zijn column voor OVPro.nl.

Die laatste is voor mij persoonlijk een dingetje. Ik woon er vlak naast. En na eerst naast de Haagse tramtunnel te hebben gewoond, fiets ik ook nu al weer jaren door een bouwput. Maar die bouwput vertelt de laatste maanden een ander verhaal, het verhaal dat hij bijna af is.

Probleem

Je zou het bijna gaan geloven. Maar als we iets geleerd hebben is dat al het een af is het volgende probleempje zich al weer aandient. Elke vernieuwing, elke innovatie creëert onverwachte effecten. En zo wordt elke grote verandering gevolgd door een hoop kleine veranderingen die moeten zorgen dat de grote verandering werkbaar wordt.

In de Tweede Kamer starten begin volgend jaar de verhoren over het debacle van de Fyra. Daar ging van alles mis. Een van de dingen die mis ging is dat er met treinen werd gereden die daar helemaal nog niet klaar voor waren. Daar was geen rekening gehouden met dat effect dat alles wat af lijkt, nog lang niet af is.

Hanzelijn

De Hanzelijn vroeg om een aanpassing van de nieuwe treinenloop vanwege drukte in de stoptreinen op die lijn. De nieuwe sprinters hadden gedoe met de deuren. Om over de aanloopproblemen van de HSL en de Fyra nog maar te zwijgen. Het is een van de redenen dat grote projecten uitlopen. Van te voren is het nooit in alle detail te zien hoe het gaat worden, wat voor gedoe we gaan krijgen. En juist in die details zit uiteindelijk de kwaliteit die we voelen.

Ik zag pas foto’s van het viaduct in Delft voordat het een bouwput werd. En het zag er eigenlijk heel goed uit. Omdat er sinds de opening in 1964 leilindes waren gegroeid langs het viaduct, gras was gegroeid, olifantenpaadjes waren geplaveid, het paste mooi. Ik denk dat we de nieuwe tunnel ook weer 30 jaar de tijd geven om helemaal tot zijn recht te gaan komen.

Openbaar vervoer

Houd er dus maar rekening mee, het openbaar vervoer is nog lang niet af. De grote klappers van afgelopen jaren moeten nog hun fijne afstelling krijgen. En ook dienen de nieuwe grote klappers zich al weer aan, zoals ERTMS. Ook dat gaat pas zijn werkelijke kwaliteit zien als het al lang in de sporen en treinen zit. Het is nog lang niet af.

Wijnand Veeneman
Universitair Hoofddocent Organisation and Management
Faculteit Techniek, Bestuur en Management TU Delft

Auteur: Bart Pals

5 reacties op “Het openbaar vervoer lijkt wel af. Of toch niet?”

Evert Bouws|06.01.15|16:41

Wat ook nog lang niet af is: betalen voor het openbaar vervoer. Nergens ter wereld heeft men zo’n ingewikkeld en klantonvriendelijk systeem opgetuigd als in Nederland rond de OV-chipkaart. Er wordt nagedacht over nieuwe betaalsystemen, maar die zijn voorlopig niet beschikbaar.
En dan de verbouwingen in het Utrechtse stationsgebied: die blijven de reiziger nog wel tot 2030 hinderen. Nog nooit waren de loopafstanden zo groot als nu, terwijl de stationshal/traverse de drukte nauwelijks aankan.

Paul Lamote|06.01.15|13:50

@Thijmen van Iterson
Dat valt reuze mee. Het voornaamste dat moet gebeuren is dat er nu eindelijk eens doorgepakt wordt met het vervangen van houten dwarsliggers door betonnen exemplaren en met het saneren van wisselcomplexen.

Peter|06.01.15|13:48

in Brabant is het anders overal nog steeds een grote bouwput.

Thijmen van Iterson|01.01.15|21:43

De staat van en de kwaliteit van de spoorweg nu meten met de maatstaven van 30 jaar geleden zou een groot deel buitendienst genomen moeten worden. Het net wordt uitgewoond. Vakkennis en ervaring zijn vertrokken bij de opdrachtgever en opdrachtnemer.

Thijmen van Iterson|01.01.15|21:39

Hoe denkt men over het onderhoud van de spoorweg? Als we de maatstaven, de kwaliteit en staat van onderhoud, van pakweg jaar 30 geleden nu loslaten op de huidige spoorweg, dan zal er veel buitendienst genomen moeten worden. Het gehele net wordt uitgewoond door de deelopdrachten voor een korte periode. Vakkennis en ervaring is weggevloeid.