Metropoolregio’s manen Rijk om extra geld voor OV

Het Rijk moet beduidend meer investeren in het regionale OV. Wanneer dit niet gebeurt, vrezen de Metropoolregio Amsterdam en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag dat al het beschikbare geld op termijn zal worden opgeslokt door onderhoud aan metro- en tramlijnen. Uiteindelijk zal dit ertoe leiden dat Amsterdam, Den Haag en Rotterdam over moeten gaan tot het schrappen van tram- en buslijnen. Tevens vrezen ze geen geld meer beschikbaar te hebben voor de aanpak van sociale veiligheid en het verbeteren van de toegankelijkheid van het OV voor mindervaliden. 

Dit schrijven de twee metropoolregio’s in een brief aan het Rijk. De twee stedelijke concessieverleners roepen hierin het Rijk op om meer te investeren in efficiënte en duurzame tram- en metrolijnen en de bekostiging van het Nederlandse OV op een “cruciale wijze aan te passen”. Ten eerste moet de BDU gerepareerd worden door opnieuw de jaarlijkse groei van 3 procent in te voeren. Die groei was eerder bedoeld voor de opvang van reizigersgroei en prijsstijgingen.

Daarbij moet flink wat extra geld worden geïnvesteerd. In de BDU is zeker 250 miljoen euro extra nodig om de beheer- en onderhoudskosten te kunnen opvangen. Dit komt omdat het OV-netwerk flink is uitgebreid, waardoor de kosten hoger zijn uitgevallen dan bij de invoering van de BDU jaren geleden was verwacht. Als laatste is er volgens de twee metropoolregio’s een extra investering van 400 miljoen per jaar nodig vanaf 2020 om de kosten voor nieuwe investeringen in de uitbreiding van de RandstadRail in en tussen de drie grote steden op te vangen.

Brede Doelgroepuitkering

De drie steden vinden dat de huidige investeringen vanuit het Rijk bij lange na niet voldoende zijn om de verwachte groei in de Randstad op te vangen. “Hét investeringsmiddel achter de succesformule van het regionaal OV, de zogeheten brede doelgroepuitkering (BDU), is niet langer toereikend om de verwachte reizigersgroei op te vangen”, staat te lezen in de brief.

De BDU daalt sinds 2010. Wanneer die daling verder doorzet, zal de BDU in 2018 35 procent lager zijn dan in 2005 eigenlijk was afgesproken met het Rijk. Dit zet de stedelijke ontwikkeling en de leefbaarheid onder druk, menen Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Zij zeggen het geld nodig te hebben, omdat meer dan 60 procent van alle OV-ritten nu ook al plaatsvindt in de Randstad en dit aantal zal hoogstwaarschijnlijk groeien. Bovendien is goed OV een goede en duurzame vervanging voor autogebruik en autobezit.

Slim regionaal OV

De twee metropoolregio’s stimuleren het Rijk om vooral te investeren in ‘slim regionaal OV’, zoals lightrailverbindingen. Zelf investeren zij, overigens met behulp van rijksbijdragen, tussen 2005 en 2020 circa 6,5 miljard euro in het regionaal OV. Maar wanneer niet extra wordt geïnvesteerd, vrezen de twee metropoolregio’s dat binnenkort al het geld dat beschikbaar wordt gesteld, opgaat aan noodzakelijk onderhoud aan metro- en tramlijnen. “Er blijft dan niets over voor de noodzakelijke investeringen.”

De Metropoolregio Amsterdam en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag erkennen dat het hier gaat om veel geld. “Maar de problemen op het gebied van beheer en onderhoud zijn urgent en moeten snel worden aangepakt.” Ze willen dus zeker weten dat ze voldoende financiële middelen krijgen om alle investeringen in het OV te kunnen uitvoeren. “Ons aanbod: geef ons zekerheid over de beschikbaarheid van voldoende middelen, dan zorgen wij samen met RET, HTM, GVB en NS voor regionaal openbaar vervoer van topkwaliteit die de aantrekkelijkheid van wonen en werken in onze grote steden vergroot.”