Railforum: vervoerders moeten samenwerken voor ketenreis

Vervoerders dienen deur-tot-deurreizen te optimaliseren door middel van onderlinge samenwerking en integratie van vervoer. Voor concurrentie tussen vervoerders is veel minder ruimte. “We moeten minder praten over OV en meer over mobiliteit”, aldus Maurice Unck, directeur Communicatie & Strategie bij NS. 

Reizigers vragen om een goed aanbod van vervoer, waarbij ze snel naar hun plaats van bestemming worden gebracht. Door samen te werken kunnen vervoerders ‘ketenreizen’ aanbieden en behouden vervoerders ook in de toekomst nog hun bestaansrecht. Dit kwam naar voren tijdens het debat van Railforum over de toekomst van het reizigersvervoer. Het huidige vervoerssysteem is nog lang niet genoeg geoptimaliseerd op het spoor. In de sector worden taken nu met regelmaat dubbel uitgevoerd en dit kan veranderen als betrokken partijen meer samenwerken.

Mobiliteitsaanbieders

Unck sprak met collega’s tijdens een debat over de toekomst van het spoor over een nieuwe netwerkvisie op reizigersvervoer. Al snel ging het daar over de vraag of OV-bedrijven en vervoerders zich te weinig richten op een vraaggestuurd aanbod van vervoer. “We moeten mobiliteitsaanbieders meer ruimte en kansen geven om vervoer aan te bieden van deur tot deur”, aldus Eric van Eijndhoven van Transdev.

Ook is het van belang om bij de ontwikkeling van het spoor de ruimtelijk-economische ontwikkelingen in de samenleving mee te nemen, vond Nick Knoester, voorzitter van de Jonge Veranderaars. “We moeten het spoorsysteem optimaliseren voor de reiziger.” Omdat mensen steeds meer naar stedelijke regio’s trekken, is er een goede onderlinge verbinding tussen deze gebieden nodig om te zorgen dat de regio’s met elkaar kunnen concurreren, maar ook om te zorgen dat landelijke gebieden niet afgesloten worden.

Urbanisering

Bovendien is ook een goed werkend OV-systeem van belang in de steden zelf. Nu de steden steeds harder groeien, moet de mobiliteit anders ingericht worden en daar ligt dus een kans voor vervoerders. “OV-bedrijven hebben nu de kans om op de nieuwe mobiliteit te gaan acteren”, aldus GVB-directrice Alexandra van Huffelen. Volgens de directrice kunnen vervoerders zich op vier manieren aanpassen aan de veranderende situatie.

Ten eerste moet de keten van OV beter aan elkaar gebreid worden. Het is dus belangrijk dat traditionele vormen van OV aansluiten op bijvoorbeeld fietsen, auto’s of andere vervoersmogelijkheden. Tevens moet er veel betere reisinformatie komen, die alle vervoersmodaliteiten aan elkaar verbindt. Dan gaat het dus niet alleen om de aansluitingen van trein of tram, maar ook de combinatie van trein en auto of bus en taxi. Om dit mogelijk te maken, moeten vervoerders op zoek gaan naar partners. Vervoerders in het OV moeten dus samenwerken, ofwel met elkaar of met andere partners buiten het OV zoals taxibedrijven. Als laatste moeten vervoerders meer investeren in de infrastructuur.

Moreelse Tafel

Voor die investeringen moet ook de politiek betrokken worden. Tweede Kamerlid Betty de Boer van de VVD erkende dan ook tijdens het debat dat de politiek meer geld moest investeren in verkeer en vervoer. “Dit is een opgave voor de politiek”, zei ze. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu gaat nu in ieder geval al aan de slag met het nadenken over de toekomst van het spoor. Afgelopen woensdag droeg de denktank Moreelse Tafel haar reader Toekomstbeelden OV over aan het ministerie. De leden van Moreelse Tafel denken na over de toekomst van het spoor en stelden deze reader met toekomstbeelden voor het spoor tot 2050 op. Op basis van deze toekomstbeelden, gaat het ministerie in samenwerking met onder meer vervoerders, OV-bedrijven en provincies een nieuwe visie opstellen. De verwachting is dat het ministerie eind 2017 met een nieuw Toekomstbeeld OV komt.

In de huidige reader werd al gesproken over de noodzaak van integratie van verschillende vormen van OV en samenwerking. ‘Naast een systeemintegratie en het beter benutten van beschikbare infrastructuur, gaat het ook om het bieden van een beter op elkaar afgestemd regionaal OV-product dat aansluit op een (latente) marktvraag. Uiteraard in de samenhang met andere modaliteiten, zeker nu de verschillende vervoerssystemen sterker met elkaar vervlochten raken’. Gerard Snel van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de programmamanager Toekomst Openbaar Vervoer, onderstreepte die noodzaak. Hij sprak tijdens de overdracht van de Toekomstbeelden OV over het belang van integratie van het openbaar vervoer. Partners moeten steeds beter samenwerken.

Samenwerking met de overheid

Er is waarschijnlijk een omslag in het denken nodig om die partnerships te kunnen creëren. Vervoerders zien elkaar nu nog te veel als concurrentie, in plaats van als partners die kunnen samenwerken om de reiziger een goede reis aan te bieden. Maar zo lastig is die omslag niet, vond de directeur van de GVB. “Wij hebben allang gedeeld vervoer en wij werken al samen met andere partijen, onder meer met Connexxion en met de NS. Zij zijn helemaal geen concurrenten”, aldus Van Huffelen.

Inge Jacobs