Half miljoen euro boete voor NS wegens slechte prestaties op HSL

Intercity Direct, Traxx-locomotief, NS

Zoals in de lijn der verwachting lag, heeft de NS van het ministerie van Infrastructuur en Milieu een boete gekregen van 500.000 euro voor de tegenvallende prestaties op de HSL Zuid. Dit betekent dat de spoorvervoerder de ‘eerste strike’ heeft gekregen. Het ’three-strikes-out-principe’ houdt in dat een spoorvervoerder de concessie kan kwijtraken wanneer hij drie keer niet voldoet aan die bewuste concessievoorwaarde.

Uit de jaarrapportage van de NS bleek dat de de vervoerscapaciteit in de spits op de HSL Zuid-diensten en de reizigerspunctualiteit op de HSL in 2015 onder de maat was. In een Kamerbrief waarin staatssecretaris Sharon Dijksma reageerde op de jaarrapportage van NS, waarschuwde zij NS dan ook om de prestaties te gaan verbeteren.

Elk jaar moet NS voldoen aan bepaalde bodemwaarden en progressiewaarden voor de prestatie-indicatoren voor het vervoer op het hoofdrailnet. Mocht de spoorvervoerder die bodemwaarden niet weten te realiseren, krijgt de vervoerder een zogenaamde ‘strike’ waarbij ook steeds een boete hoort. Uit de onlangs gepubliceerde jaarrapportage van NS bleek dat de vervoerder weliswaar lang niet alle progressiewaarden heeft weten te behalen, maar wel de bodemwaarde op alle indicatoren, behalve voor het vervoer op de HSL.

HSL

Het is van groot belang dat de NS de komende jaren de prestaties op de HSL gaat verbeteren. Er leek tot nog toe weinig bereidheid bij het ministerie van IenM om de concessie op de HSL van NS weg te nemen, maar Dijksma lijkt meer bereid te zijn die stap te nemen. Bovendien wil de staatssecretaris dat NS actief aan de slag gaat om de progressiewaarden voor alle prestatie-indicatoren te bereiken. “Halverwege de concessie, in 2019, zal een midterm review plaatsvinden en moeten de afgesproken streefwaarden zijn gerealiseerd. Dit betekent dat er richting de streefwaarde voor 2019, nog een forse verbeterslag moet worden gemaakt”, meldt ze in een brief.

Afgelopen week publiceerde de NS de kwartaalupdate over diens prestaties in de eerste drie maanden van 2016. Daaruit bleek dat lang niet overal al verbeteringen zichtbaar zijn op de HSL in die maanden. De reizigerspunctualiteit op de HSL is afgenomen van 96,4 procent naar 91 procent. Volgens NS heeft de uitbreiding naar een kwartierdienst eind 2015  de complexiteit en kwetsbaarheid van de operatie verder vergroot.

Tevens blijkt uit het verbeterplan dat er nog een grote slag te maken is. Het aantal aan NS toewijsbare storingen daalde iets in vergelijking met eerder, maar de totale uitval van treinen op de HSL steeg naar 12,8 procent. NS zegt in het verbeterplan het voornemen te hebben binnen twee jaar de aan haar toewijsbare uitval van treinen op het HSL-traject met circa 60 procent te verminderen.

Drukke treinen

Het valt op dat de spoorvervoerder geen boete krijgt voor de vervoerscapaciteit in de spits. Op de prestatie-indicatoren reizigerspunctualiteit en vervoerscapacititeit zijn de progressiewaarden namelijk niet gehaald en de prestaties waren zelfs minder goed dan in 2014. Echter, de bodemwaarden zijn wel gehaald en volgens Dijksma voert de NS al een maatregelenpakket uit om het probleem van te drukke treinen aan te pakken.

Dit pakket is dit jaar nog geëvalueerd door een onafhankelijk bureau, dat concludeerde dat NS alle mogelijke maatregelen heeft genomen om de hinder van drukke treinen tot een minimum te beperken. Dijksma zei in de brief wel dat ze vervoerscapaciteit heel belangrijk vond. Ze zou daarom dit goed in de gaten blijven houden en NS moet de verbetering van de aanpak van te drukke treinen ook de komende tijd blijven zien als prioriteit.

Geld van boete naar de reiziger

Een half miljoen euro is het standaard bedrag wanneer de spoorvervoerder voor de eerste keer niet voldoet aan de gestelde eisen en werd dus al verwacht. De NS mag nu nog tweemaal niet presteren op deze concessievoorwaarde, waarbij het boetebedrag steeds stijgt naar respectievelijk 750.000 euro en 1 miljoen euro. Hierna krijgt een andere partij de kans om zich op de HSL te bewijzen.

De consumentenorganisaties in het Locov mogen bepalen wat er gaat gebeuren met dit bedrag en de staatssecretaris zegt de komende tijd samen met deze consumentenorganisaties te gaan bepalen hoe het geld het beste besteed kan worden. Staatssecretaris Sharon Dijksma liet al in februari weten dat ze dit bedrag aan de reizigers wilde besteden. ProRail heeft overigens alle bodemwaarden wel gehaald. De infrabeheerder krijgt daarom geen boete.

Inge Jacobs

Lees ook:

Auteur: Inge Jacobs

6 reacties op “Half miljoen euro boete voor NS wegens slechte prestaties op HSL”

Chris de Boer|19.05.16|10:19

Alsof NS het maar iets boeit dat ze een boete krijgen. Ze halen hun schouders op en bezuinigen gewoon op de IC Direct.

Paul Lamote|14.05.16|14:38

Aart Roest: applaus!!!

Gerjan van Oosten|14.05.16|09:09

Een en ander verdoezelt dat de overheid zelf huizenhoog schuldig is aan alle ellende. Schande, mevrouw Dijksma!

huub x|10.05.16|17:54

Goed zo Aart, zeg ’t ze.

Aart Roest|10.05.16|14:49

Als toelichting op vorige reactie: Als er echt nalatigheid is, dan moet er worden ingegrepen. Niet anoniem op afstand met geld, maar persoonlijk, negatieve benadering en bekendmaking van het falen. Veel geld verdienen heeft een risico: steil vallen. En dat dient te worden geëffectueerd. Dat dit nu niet gebeurt is een van de grote misstanden in ons huidig beoordelingssysteem. Dus salarisverlagingen, terugbetaling van onterechte bonusbetalingen, terug in rang. En dat met foto publiceren….!

Aart Roest|10.05.16|14:43

Geld van boete naar de reiziger. Het moet niet gekker worden. Eerst moet de reiziger de boete aan de NS betalen (exploitatie naar winst betekent dat alle kosten worden ingebracht en dus doorberekend). Dan moet de Ns de boete aan het Ministerie betalen en dan krijgt de reiziger het weer terug. Overal worden adminstratiekosten gemaakt, fouten, misverstanden, niet iedereen kan in gelijke mate gecompenseerd. Kortom er is een geldstroom gecreeerd die allen maar narigheid veroorzaakt en niets oplost.