Citadis tram, RET, Rotterdam

OV-verbod in trams Rotterdam extra stap tegen hufterig gedrag

De uitbreiding van het ov-reisverbod in Rotterdam moet zorgen voor een verdere afname van hufterig gedrag in het openbaar vervoer. Sinds 1 oktober wordt voor onheuse bejegening van een conducteur op alle RET-tramlijnen in Rotterdam een ov-verbod opgelegd aan de belager, terwijl dit eerst op slechts drie lijnen gebeurde. Harde doelstellingen met betrekking tot een daling van het aantal incidenten zijn niet gesteld, maar het bredere verbod moet een nieuwe stap in de goede richting worden. “We hebben de goede lijn te pakken”, zegt woordvoerder Frouke Albers van de RET.

Het ov-verbod werd in 2008 ingevoerd op lijn 2 in Rotterdam naar aanleiding van een reeks incidenten waarbij RET-medewerkers werden belaagd. In de loop van de jaren kwamen daar lijn 23 en 25 in Rotterdam-Zuid bij. Sindsdien kregen enkele tientallen zich misdragende reizigers een OV-verbod opgelegd. Daarnaast daalde het aantal incidenten recent van 134 in 2013 naar 114 in 2014.

‘Happy slapping’

De reeks incidenten die de oorzaak waren voor de introductie van het OV-verbod kwam voort uit het Happy Slapping-fenomeen. Bij dit verschijnsel werd een willekeurig persoon door een groepje – meestal jongeren – in elkaar geslagen, werd dit gefilmd en vervolgens op internet geplaatst. “Op scholen gingen dergelijke filmpjes rond waarbij onze conducteurs meermaals het slachtoffer waren”, vertelt Frouke Albers van vervoersbedrijf RET.

Naar aanleiding van die misstanden is in samenspraak met politie, scholen, jeugdzorg en andere betrokken organisaties het OV-verbod in het leven geroepen. Raddraaiers kunnen hierdoor bij hufterig gedrag tot maximaal acht weken een verbod krijgen op de betreffende tramlijnen. Het gaat dan om vernielingen, maar ook vooral om het spugen, bedreigen of mishandelen van een RET-medewerker. “Walgelijke acties van mensen die we vervolgens kunnen straffen door ze tijdelijk te weren”, aldus Albers.

Effectieve maatregel

In navolging van het reisverbod op tramlijn 2 werd het ook op de parallel gelegen tramlijnen 23 en 25 mogelijk om een dergelijke maatregel op te leggen. “Zo’n reisverbod heeft weinig effect als op een parallelle lijn alsnog hetzelfde traject afgelegd kan worden”, stelt de RET-woordvoerder. Na evaluatie van de maatregel bleken de resultaten positief: het aantal incidenten was teruggedrongen, en daarmee werd de effectiviteit van de maatregel aangetoond. Enkele tientallen reizigers kregen sinds de invoering een verbod opgelegd.

In navolging daarvan heeft RET besloten om het ov-reisverbod uit te breiden naar alle tramlijnen in Rotterdam. Handhaving vindt plaats door de conducteurs, die continu een overzicht bezitten van alle dragers van een OV-verbod. “Daarom is het ook mogelijk om deze maatregel op te leggen in de tram en is het in de bus en metro lastiger”, legt Albers uit. “We hebben een vaste conducteur op iedere lijn die dit in de gaten kan houden, en zodoende kunnen we handhaven. Daarnaast vinden de meeste incidenten ook plaats op tramlijnen.”

Maximaal acht weken

Vervoersbedrijf RET heeft de richtlijnen voor de strafmaatregelen van het Openbaar Ministerie ontvangen en schrijft deze volgens die maatstaven uit. Tegelijk met de uitbreiding van het OV-verbod op 1 oktober is de strafmaatregel voor spugen verdubbeld. Daardoor zijn de strafmaatregelen nu als volgt:

  • Spugen naar een RET-medewerker: 4 weken OV-reisverbod
  • Vernielingen in de tram of op het station: 6 weken OV-reisverbod
  • Bedreigingen of geweld jegens een RET-medewerker: 8 weken OV-reisverbod

Naast het reisverbod wordt een proces-verbaal opgemaakt, doet de RET aangifte bij de politie en wordt de betrokken persoon juridische vervolgd. De handhaving van het opgelegde verbod ligt bij de conducteurs op de tramlijnen. “Zij hebben op hun tablet een app met een overzicht van OV-verboddragers”, legt de woordvoerder uit. “Dan gaat het om informatie inclusief naam en foto. Tijdens hun controleronde checken zij direct of verboddragers toch in de tram zitten.”

Recidivisten

Mochten verboddragers toch in de tram plaatsnemen gedurende de verbodsperiode, dan kunnen zij extra strafmaatregelen tegemoet zien. Het bestaande verbod wordt met dezelfde periode nogmaals verlengd. Daarnaast wordt de betrokkene aangehouden en krijgt hij een nieuw proces-verbaal. “Hij pleegt dan namelijk een strafbaar feit”, legt de RET-woordvoerder uit. “En moet daardoor opnieuw voorkomen.”

Het RET mag geen reisverboden langer dan acht weken opleggen, ook niet aan recidivisten. Iemand die na zijn verbodsperiode wegens spugen bijvoorbeeld wederom een conducteur bespuugt, kan daarvoor vanuit de RET maximaal maar weer vier weken extra een verbod op het openbaar vervoer krijgen. De rechter heeft wel de mogelijkheid om een ov-verbod te verdubbelen of langer te verlengen dan het maximum van acht weken.

Geen harde doelstelling

Het Rotterdamse vervoersbedrijf ziet dat het de goede kant op gaat met de veiligheid in het openbaar vervoer en het gedrag ten aanzien van RET-medewerkers. Albers: “Het aantal incidenten is sinds 2009 gehalveerd en ook de hardheid van de incidenten neemt af. Met allerlei maatregelen zetten we steeds stappen in de goede richting.”

De uitbreiding van het OV-reisverbod is een volgende stap in die richting. De RET gelooft dat de maatregel bijdraagt aan een veiligere reisomgeving. “Er worden geen harde doelstellingen geformuleerd omdat het effect moeilijk te meten is”, legt Albers uit. “Maar we versterken met het verbod de goede lijn die we te pakken hebben. We zien dat acht weken reisverbod wel degelijk een treffende strafmaatregel is voor overtreders die bijvoorbeeld iedere dag op dat traject moeten reizen.”

Lars Verpalen

Auteur: Lars Verpalen

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.

OV-verbod in trams Rotterdam extra stap tegen hufterig gedrag | OVPro.nl
Citadis tram, RET, Rotterdam

OV-verbod in trams Rotterdam extra stap tegen hufterig gedrag

De uitbreiding van het ov-reisverbod in Rotterdam moet zorgen voor een verdere afname van hufterig gedrag in het openbaar vervoer. Sinds 1 oktober wordt voor onheuse bejegening van een conducteur op alle RET-tramlijnen in Rotterdam een ov-verbod opgelegd aan de belager, terwijl dit eerst op slechts drie lijnen gebeurde. Harde doelstellingen met betrekking tot een daling van het aantal incidenten zijn niet gesteld, maar het bredere verbod moet een nieuwe stap in de goede richting worden. “We hebben de goede lijn te pakken”, zegt woordvoerder Frouke Albers van de RET.

Het ov-verbod werd in 2008 ingevoerd op lijn 2 in Rotterdam naar aanleiding van een reeks incidenten waarbij RET-medewerkers werden belaagd. In de loop van de jaren kwamen daar lijn 23 en 25 in Rotterdam-Zuid bij. Sindsdien kregen enkele tientallen zich misdragende reizigers een OV-verbod opgelegd. Daarnaast daalde het aantal incidenten recent van 134 in 2013 naar 114 in 2014.

‘Happy slapping’

De reeks incidenten die de oorzaak waren voor de introductie van het OV-verbod kwam voort uit het Happy Slapping-fenomeen. Bij dit verschijnsel werd een willekeurig persoon door een groepje – meestal jongeren – in elkaar geslagen, werd dit gefilmd en vervolgens op internet geplaatst. “Op scholen gingen dergelijke filmpjes rond waarbij onze conducteurs meermaals het slachtoffer waren”, vertelt Frouke Albers van vervoersbedrijf RET.

Naar aanleiding van die misstanden is in samenspraak met politie, scholen, jeugdzorg en andere betrokken organisaties het OV-verbod in het leven geroepen. Raddraaiers kunnen hierdoor bij hufterig gedrag tot maximaal acht weken een verbod krijgen op de betreffende tramlijnen. Het gaat dan om vernielingen, maar ook vooral om het spugen, bedreigen of mishandelen van een RET-medewerker. “Walgelijke acties van mensen die we vervolgens kunnen straffen door ze tijdelijk te weren”, aldus Albers.

Effectieve maatregel

In navolging van het reisverbod op tramlijn 2 werd het ook op de parallel gelegen tramlijnen 23 en 25 mogelijk om een dergelijke maatregel op te leggen. “Zo’n reisverbod heeft weinig effect als op een parallelle lijn alsnog hetzelfde traject afgelegd kan worden”, stelt de RET-woordvoerder. Na evaluatie van de maatregel bleken de resultaten positief: het aantal incidenten was teruggedrongen, en daarmee werd de effectiviteit van de maatregel aangetoond. Enkele tientallen reizigers kregen sinds de invoering een verbod opgelegd.

In navolging daarvan heeft RET besloten om het ov-reisverbod uit te breiden naar alle tramlijnen in Rotterdam. Handhaving vindt plaats door de conducteurs, die continu een overzicht bezitten van alle dragers van een OV-verbod. “Daarom is het ook mogelijk om deze maatregel op te leggen in de tram en is het in de bus en metro lastiger”, legt Albers uit. “We hebben een vaste conducteur op iedere lijn die dit in de gaten kan houden, en zodoende kunnen we handhaven. Daarnaast vinden de meeste incidenten ook plaats op tramlijnen.”

Maximaal acht weken

Vervoersbedrijf RET heeft de richtlijnen voor de strafmaatregelen van het Openbaar Ministerie ontvangen en schrijft deze volgens die maatstaven uit. Tegelijk met de uitbreiding van het OV-verbod op 1 oktober is de strafmaatregel voor spugen verdubbeld. Daardoor zijn de strafmaatregelen nu als volgt:

  • Spugen naar een RET-medewerker: 4 weken OV-reisverbod
  • Vernielingen in de tram of op het station: 6 weken OV-reisverbod
  • Bedreigingen of geweld jegens een RET-medewerker: 8 weken OV-reisverbod

Naast het reisverbod wordt een proces-verbaal opgemaakt, doet de RET aangifte bij de politie en wordt de betrokken persoon juridische vervolgd. De handhaving van het opgelegde verbod ligt bij de conducteurs op de tramlijnen. “Zij hebben op hun tablet een app met een overzicht van OV-verboddragers”, legt de woordvoerder uit. “Dan gaat het om informatie inclusief naam en foto. Tijdens hun controleronde checken zij direct of verboddragers toch in de tram zitten.”

Recidivisten

Mochten verboddragers toch in de tram plaatsnemen gedurende de verbodsperiode, dan kunnen zij extra strafmaatregelen tegemoet zien. Het bestaande verbod wordt met dezelfde periode nogmaals verlengd. Daarnaast wordt de betrokkene aangehouden en krijgt hij een nieuw proces-verbaal. “Hij pleegt dan namelijk een strafbaar feit”, legt de RET-woordvoerder uit. “En moet daardoor opnieuw voorkomen.”

Het RET mag geen reisverboden langer dan acht weken opleggen, ook niet aan recidivisten. Iemand die na zijn verbodsperiode wegens spugen bijvoorbeeld wederom een conducteur bespuugt, kan daarvoor vanuit de RET maximaal maar weer vier weken extra een verbod op het openbaar vervoer krijgen. De rechter heeft wel de mogelijkheid om een ov-verbod te verdubbelen of langer te verlengen dan het maximum van acht weken.

Geen harde doelstelling

Het Rotterdamse vervoersbedrijf ziet dat het de goede kant op gaat met de veiligheid in het openbaar vervoer en het gedrag ten aanzien van RET-medewerkers. Albers: “Het aantal incidenten is sinds 2009 gehalveerd en ook de hardheid van de incidenten neemt af. Met allerlei maatregelen zetten we steeds stappen in de goede richting.”

De uitbreiding van het OV-reisverbod is een volgende stap in die richting. De RET gelooft dat de maatregel bijdraagt aan een veiligere reisomgeving. “Er worden geen harde doelstellingen geformuleerd omdat het effect moeilijk te meten is”, legt Albers uit. “Maar we versterken met het verbod de goede lijn die we te pakken hebben. We zien dat acht weken reisverbod wel degelijk een treffende strafmaatregel is voor overtreders die bijvoorbeeld iedere dag op dat traject moeten reizen.”

Lars Verpalen

Auteur: Lars Verpalen

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.