NS in gesprek met IenM over concurrerend busnetwerk

De NS wil in gesprek met het ministerie van Infrastructuur en Milieu over de nieuwe intercity-busverbindingen in Nederland. De NS wil dit gesprek aangaan omdat ze vreest dat binnenlandse intercity-busverbindingen gaan concurreren met het spoorvervoer. FlixBus heeft aangegeven binnenlandse buslijnen te willen exploiteren tussen Nederlandse steden. 

Het Duitse busbedrijf FlixBus wil lange-afstandsbusvervoer gaan exploiteren tussen Eindhoven en Groningen en Enschede en Groningen. FlixBus en ook andere buitenlandse busvervoerders bieden al enige tijd internationale busverbindingen aan waarbij ze ook Nederlandse stations aandoen. Nu wil het Duitse bedrijf ook gaan rijden tussen Nederlandse steden en dit behoort tot de concessie van het hoofdrailnet dat is gegund aan de NS.

Ministerie

De NS wil in gesprek met het ministerie en de provincie om te kijken wat hoe ze kan omgaan met de de komst van deze intercitybussen. “We zijn er niet op tegen”, vertelt woordvoerder Eric Trinthamer van NS. “Maar het ministerie maakt met de vervoerders via concessies afspraken en verwacht dat wij die afspraken nakomen. Dus nu moeten we in gesprek hoe wij die afspraken kunnen blijven nakomen als het openbaar vervoer wordt aangevuld met dergelijke bussen.”

De verwachting is dat deze binnenlandse bussen goedkoper vervoer zullen aanbieden. Bovendien zullen deze busritten naar verwachting niet heel veel langer gaan duren dan een vergelijkbare rit met de trein. Om die redenen nemen de bussen een goede concurrentiepositie in ten opzicht van de NS.

Concessie

Het exploiteren van internationale buslijnen is al toegestaan in Nederland en de afgelopen tijd hebben busbedrijven als Arriva Touring en FlixBus daar gretig gebruik van gemaakt, door busritten aan te bieden van Nederlandse steden naar onder meer Antwerpen, Brussel, Londen en Berlijn. Volgens de EU-regeling mag een busvervoerder van een internationale lijn passagiers laten in- of uitstappen in Nederland.

FlixBus is het eerste bedrijf dat ook probeert om binnenlandse verbindingen in Nederland te gaan aanbieden. Voormalig staatssecretaris Mansveld reageerde in augustus van dit jaar op Kamervragen van de VVD over deze bussen en zei open te staan voor zulke busverbindingen. De enige reden waarom deze verbindingen niet bestonden in Nederland, was vanwege de dichtheid van het OV-netwerk in Nederland, zei ze desgevraagd.

Binnenlands vervoer

Hoewel de concessies op binnenlands vervoer al gegund zijn, blijkt het toch mogelijk om binnenlands busverbindingen tussen steden aan te bieden. Dit vergt een concessiebesluit van alle betrokken concessieverleners. Elke busvervoerder die in Nederland lange afstandsvervoer wil aanbieden, moet namelijk een vergunning aanvragen. Busbedrijven hebben al bij de provincies aangegeven tussen de grote steden met bussen te willen gaan rijden.

Volgens de Europese wetgeving mag de concessieverlener die vergunning weigeren wanneer het ‘hoofddoel van het vervoer niet is om passagiers tussen de haltes in verschillende lidstaten te vervoeren of wanneer een buslijn het voortbestaan van het bestaande openbaar vervoer in gevaar brengt’.

Staatsmonopolies

Tot 2013 was het in Duitsland en Frankrijk verboden om intercitybussen te laten rijden op verbindingen waar ook een trein reed. Het doel hiervan was om de staatsmonopolies te beschermen. Sinds 2013 is dit in deze landen wel toegestaan, maar ook werden er juridische drempels opgesteld om het traditionele openbaar vervoer te beschermen.

In Frankrijk zijn busreizen tussen halteplaatsen onder de 100 kilometer niet toegestaan. In Duitsland mogen bussen alleen rijden op haltes die meer dan 50 kilometer uit elkaar liggen of wanneer er geen spoorvervoer is tussen twee haltes met een reistijd van minder dan een uur. Mansveld zag in augustus nog geen redenen om in Nederland vergelijkbare juridische drempels op te stellen.