Nieuwe tarieven na verdwijnen sterabonnement ter discussie

De afschaffing van de sterabonnementen voor het openbaar vervoer heeft ervoor gezorgd dat reizigers in veel regio’s niet meer per zone, maar per gereden kilometer betalen. Daardoor is het reizen per bus en de tram voor veel reizigers een stuk duurder geworden. Voor een andere groep reizigers is het reizen juist goedkoper geworden.

Ombudsman Wilma de Jong van het OV loket kaartte deze kwestie afgelopen zaterdag aan in het tv-programma Kassa. 

Arriva, een van de vervoerders die kritiek kreeg in het tv-programma, gaat dit onderzoeken en zal excessen gaan aanpakken.

“Het is nooit onze bedoeling geweest dat klanten extreem veel meer gaan betalen. Dat het voor sommigen wat duurder wordt, is een gegeven. Excessen zijn onbedoeld en ongewenst en samen met onze opdrachtgever kijken we naar geschikte maatregelen om hier zo spoedig mogelijk een halt aan toe te roepen”, verklaart Arriva.

Overgang naar OV-chipkaart

Het landelijke sterabonnement is per 1 januari 2013 afgeschaft. Dit is een stap in de overgang van de strippenkaart naar de OV-chipkaart. Per regio worden nu naast de landelijke abonnementen voor op de OV-chipkaart ook regionale producten gemaakt. 

Daarbij betalen reizigers in sommige regio’s niet meer per zone, maar per gereden kilometer. Daardoor zijn zij volgens ombudsman Wilma de Jong van het OV loket en reizigersvereniging Rover een stuk duurder uit.

Volgens De Jong van het OV speelt het probleem met name in Zuid-Holland, Brabant en Gelderland. 

De Jong: “Doordat regio’s en vervoerders eigen abonnementen mogen ontwikkelen zijn er hele grote verschillen ontstaan.” Sommige reizigers zouden zelfs honderd euro per maand meer zijn gaan betalen.

Prijsverhogingen

Het OV loket heeft al ruim honderd klachten ontvangen over het verdwijnen van het sterabonnement. Daarbij werd met name geklaagd over prijsverhogingen bij Arriva, Syntus en Breng (van Connexxion-dochter Hermes).

Het openbaar vervoer in Zuid-Holland, dat daar wordt verzorgd door Arriva, zou gemiddeld met 66 procent zijn toegenomen. Dat blijkt uit een enquȇte van CDA-fractievoorzitter Paul Boogaard voor het CDA in Korendijk. 320 mensen vulden de enquȇte in.

Betalen per kilometer

Arriva is in de regio Hoeksche Waard en Zuid-Holland overgegaan van het zonesysteem naar betalen per kilometer en per gemaakte reis. Volgens de vervoerder valt dit voor een deel van de reizigers goedkoper uit, voor sommigen blijven de kosten gelijk en voor een aantal valt dit duurder uit.

Ook Connexxion is van het sterabonnement overgegaan naar een regio-abonnement. Marketing manager Wouter Bakker: “De sterabonnementen bestond uit een systeem dat gebaseerd was op een gemiddelde prijs. De rekensystematiek is nu veranderd.”

Regio-abonnement

“Reizigers die van een buitenrand van een zone naar een andere buitenrand reizen betalen nu meer dan reizigers die kortere afstanden maken. Daardoor gaan de kosten voor de een omhoog en voor de andere omlaag”, zegt Bakker.

“Wij hebben een afgeleide van het sterabonnement. Dat is het regioabonnement. Een reiziger kan dat regioabonnement bijvoorbeeld in combinatie met reizen op saldo gebruiken. Dat kan voor bepaalde ritten voordelen opleveren. Dat regioabonnement bieden wij onder meer aan in Noord-Holland, Alkmaar en Utrecht”, legt de marketing manager uit.

Decentralisatie

Bakker: “De sector is gedecentraliseerd volgens de wet WP 2000. Het is op democratische wijze gedaan. Zo’n proces gaat altijd met vallen en opstaan.”

In 1998 werd het Nederlandse stads- en streekvervoer gedecentraliseerd van de rijksoverheid naar twaalf provincies, zes stadsregio’s en de Nederlandse Spoorwegen, in 66 concessiegebieden. Er zijn 46 concessiegebieden voor bus, tram en metro, veertien voor regionale treinverbindingen, vijf voor watervervoer en één voor de NS.

Marieke van Gompel