Reizigersorganisaties pleiten voor acht busverbindingen over de grens

Het is karig gesteld met grensoverschrijdende verbindingen in het openbaar vervoer. Het aantal bussen en treinen over middellange afstand dat een landsgrens passeert, is erg beperkt. Reizigersorganisaties Rover en haar Belgische equivalent TreinTramBus boden dit weekend een manifest aan, waarin ze pleiten voor de snelle realisatie van acht belangrijke busverbindingen tussen Nederland en België. 

Dit manifest ‘Busgrens of grensbus’ werd aangeboden aan de Nederlandse gedeputeerden Harry van der Maas, Hubert Mackus, de Belgische politicus Björn Rzoska en afgevaardigden van vervoerders Arriva en De Lijn. In het manifest werden zij gevraagd om snel concreet aan de slag te gaan met de realisatie van grensoverschrijdende verbindingen.

Grensgebied

De reizigersorganisaties pleitten voor deze bussen om het grensgebied leefbaar te houden en de aantrekkingskracht van het grensgebied te verhogen. Inwoners van Limburg en Zeeland reizen soms gemakkelijker naar Belgische steden dan bijvoorbeeld naar Amsterdam of Utrecht. Maar het realiseren van goede grensoverschrijdende busverbindingen is in de laatste decennia alleen maar ingewikkelder geworden, door verschillende tarieven, verschillende abonnementen en reizigersinformatie die niet over de grens gaat.

“Wij hebben meer buitenlandse grenzen dan Nederlandse grenzen, dus we worden altijd uitgedaagd om internationaal te denken”, aldus Hubert Mackus, de gedeputeerde van Limburg. “Ik ben het dus ook heel erg eens met dit manifest.” Hij noemde de verbinding Weert-Hamont als een voorbeeld van een verbinding die goed uit MKBA-onderzoeken komt. “Grensoverschrijdende verbindingen lonen en als Limburg zullen we hier daarom vol op blijven inzetten.”

Hetzelfde gold voor Harry van der Maas van Zeeland. “Ik steun deze oproep om grensontkennend te kijken. In een concessie kijk je vaak heel erg naar binnen, terwijl we juist over grenzen heen reizen. Ik kijk dus graag naar de kansen die er voor ons liggen.” Hij noemde de verbinding tussen Brugge en Breskens – waarop zowel De Lijn als Connexxion rijdt – een goed voorbeeld dat ook op andere plekken gekopieerd zou kunnen worden.

Manifest

Rover en TreinTramBus hebben voor dit manifest acht belangrijke ‘natuurlijke’ verbindingen uitgekozen die zo snel mogelijk gerealiseerd moeten worden. Het gaat hier om Gent-Terneuzen-Middelburg/Goes, Bergen op Zoom-Putte-Kapellen, Breda-Zundert-Wuustwezel, Breda-Meersel-Hoogstraten, Turnhout-Eindhoven Airport-Eindhoven, Hassel-Neerpelt-Valkenswaard-Eindhoven, Hamont-Maarheeze en Genk-Maasmechelen-Sittard.

Deze busverbindingen vormen een alternatief voor gemiste spoorverbindingen. “Oplossingen hoeven niet altijd ingewikkeld te zijn”, schrijven zij in het manifest. “Soms volstaat het een goede gegarandeerde overstap tussen twee bestaande lijnen op poten te zetten of eindjes aan beide zijden van de grens verstandig aan elkaar vast te knopen. Elders lukt het met een relatief beperkte verlenging van een bestaande lijn.”

Hindernissen

Daarbij wordt de organisaties wel degelijk erkend dat er enkele hindernissen te nemen zijn. De reisinformatie moet toegankelijk zijn voor reizigers uit meerdere landen en ook duidelijk en eenduidig. Het tariefsysteem moet transparant zijn voor bestaande systemen in het binnenland én voor reizigers van over de grens. Tevens mogen er door betaal- of ontwaardingswijzen geen barrières ontstaan. Nederlanders en Vlamingen moeten zonder moeite kunnen reizen op een grensoverschrijdende buslijn.

Dit zijn vaak drempels die moeilijk te nemen zijn, lieten Gust Verheyen van De Lijn en Frank van Setten van Arriva weten. Van Setten benadrukte bovendien dat grensoverschrijdende verbindingen lang niet altijd voordelig zijn, omdat op zulke verbindingen weinig woon-werkverkeer en scholieren reisden. Hij spoorde echter wel aan om klein te beginnen met enkele proeven en niet te blijven hangen bij lange en kostbare onderzoeken.

Afrekenen

De betaling voor een OV-reis moet daarvoor in ieder geval gemakkelijker worden gemaakt, vonden de twee Nederlandse gedeputeerden. “Voor het afrekenen moeten wij veel meer denken aan de gebruiker”, stelde Van der Maas. Mackus ging zelfs nog een stapje verder. “We hebben nu in Nederland besloten om over te stappen op cashloze bussen, maar in Duitsland zijn ze nog niet zo ver. Zij willen vaak nog wel met contant geld betalen. Dat is dus niet goed voor het reizigersgemak.”

Verheyen sprak de hoop uit voor een compatibel betaalsysteem dat te gebruiken was op alle bussen, zelfs als er verschillende vervoerders op één lijn rijden. Abonnementen in België zijn niet te gebruiken op Nederlandse bussen en de Nederlandse OV-chipkaart werkt niet in België. Daarvoor zijn wel mogelijkheden, legde Van Setten uit. Deze vervoerder heeft nu weten te realiseren dat binnenkort met de huidige OV-chipkaart kan worden afgerekend in bussen van de Duitse regio Aken en andersom.

Reisinformatie

Om goed over de grens te kunnen reizen, is het ook belangrijk dat Nederlandse reizigers worden gewezen op Belgische verbindingen en andersom. Rover-voorzitter Arriën Kruyt vroeg de aanwezigen hoe de bestaande lijnen beter onder de aandacht gebracht konden worden.  “We moeten zorgen dat we geen vervoerders promoten, maar het vervoer”, reageerde gedeputeerde Mackus. Hij liet weten met Arriva en De Lijn in gesprek te gaan over mogelijkheden om elkaars lijnen te promoten. Verheyen en Van Setten leken hierin geïnteresseerd te zijn. “We moeten de lijnen die over de grens gaan in elkaars boekjes krijgen”, aldus Van Setten.

Waar alle aanwezigen het eens waren met het belang van goede verbindingen over de grens, benadrukten ze ook dat er ook behoefte moest zijn voor deze bussen. “We willen alleen bussen laten rijden waar ook voldoende vraag is”, aldus Van der Maas. Hij ziet ook kansen voor grensoverschrijdende treinverbindingen. “We hebben EU-subsidie ontvangen voor een onderzoek naar de spoorlijn Terneuzen-Gent. Dit gaat in eerste instantie om goederenvervoer, maar laten we ook naar personenvervoer kijken.”