Met deze aanpassingen kan de buurtbus weer veilig de weg op

Veel buurtbussen stonden uit voorzorg meer dan een half jaar stil, maar kunnen binnenkort met de nodige aanpassingen weer de weg op. Tribus bouwt honderden buurtbussen om voor Keolis, Transdev, Arriva en Qbuzz. Met een spatscherm, extra ventilator en luchtfilter kunnen de vervoerders binnenkort weer op een verantwoorde manier reizigers vervoeren in de kleine bussen.

Branchevereniging OV-NL had TNO de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de effectiviteit van ventilatie en filters in buurtbussen. Op die manier moest duidelijk worden welke maatregelen nodig zijn om het risico op verspreiding van het coronavirus net zo ver terug te dringen als in een reguliere bus. Het kennisinstituut voerde de testen hiervoor uit bij Tribus, waar een groot deel van de bussen dus ook wordt omgebouwd.

Simulatie van passagier

Buurtbussen vormen in coronatijd een groter risico dan stads- en streekbussen als het gaat om verspreiding van kleine zwevende virusdeeltjes (areosolen) via de lucht. Die kunnen vrijkomen bij ademenen, spreken, niezen of hoesten en vormen een mogelijke overdrachtsroute voor een coronabesmetting. Goede ventilatie verkleint deze kans. Dat gebeurt in grote bussen met het regelmatig tegelijkertijd openen van de voor- en achterdeur, maar dat is in buurtbussen geen optie.

Om de verspreiding van deze kleinere deeltjes in kaart te brengen, simuleerde TNO een met corona besmette reiziger. Deze ‘passagier’ – een verwarmde kartonnen doos – zat op meer dan anderhalve meter afstand van de chauffeur op de voorste passagiersstoel. Vervolgens werd een kwartier lang aerosolen gegenereerd, die werden gevormd door verneveling van olie.

Dit gebeurde in verschillende omstandigheden en verschillende type bussen, bijvoorbeeld met enkelblads- of dubbelbladsdeur. Op die manier kon TNO de effecten meten van extra luchtafvoer, luchttoevoer, luchtfiltering en combinaties hiervan.

Benodigde maatregelen

De onderzoeksresultaten wijzen uit dat OV-NL er goed aan deed het zekere voor het onzekere te nemen, zoals voorzitter Pedro Peters het aanvullende onderzoek beargumenteerde. Het deeltjesniveau in de buurtbus lag zonder maatregelen namelijk hoger dan in een streekbus. Met een combinatie van luchtafvoer en actieve filterunits kwam dit niveau rond en zelfs onder de waarden van een reguliere bus uit.

Uit het eerdere onderzoek van TNO bleek al het belang van spatschermen, waarmee een buschauffeur wordt beschermd tegen directe overdracht van grote druppels. Het kennisinstituut onderstreept in het onderzoek naar buurtbussen nog eens het belang van het schoonmaken van deze schermen. “Virusdeeltjes in grotere druppels kunnen neerslaan op oppervlakken en objecten (incl. kuchschermen) en nog enige tijd (uren tot dagen) actief blijven.”

Ombouwen

Een groot deel van de buurtbussen in het Nederlandse openbaar vervoer wordt komende tijd omgebouwd bij Tribus. Het bedrijf heeft jarenlange ervaring in het ombouwen van minibussen en beschikt over de benodigde kennis en ervaring voor deze specifieke ombouw. Op aanbeveling van TNO wordt minstens één dakventilator voor luchtafvoer in het midden van het passagiersgedeelte geplaatst. Verder worden alle busjes uitgerust met een actieve filterunit bij de stoel van de bestuurder, zodat schone lucht wordt aangevoerd richting de buschauffeur.

Het verschilt uiteindelijk per regio en lijn wanneer buurtbussen weer in de dienstregeling worden opgenomen. Daarvoor is niet alleen het ombouwen van de voertuigen een vereiste, maar ook de beschikbaarheid van chauffeurs. Dat zijn veelal vrijwilligers die vanwege hun leeftijd tot de risicogroep behoren. Desondanks geven veel chauffeurs aan graag weer achter het stuur te gaan zitten, om ook de kleinere kernen in het land weer van OV te voorzien.

Lees ook:

• Buurtbussen krijgen spatscherm, extra ventilatie en luchtfilter
• Wanneer kan de buurtbus weer de weg op?
• Rover pleit voor alternatief vervoer op buurtbuslijnen