Investeringen nodig voor grotere rol openbaar vervoer

De politiek spreekt met mooie woorden over de belangrijke rol die het openbaar vervoer moet gaan spelen. Tegelijkertijd wordt de hand op de knip gehouden. Als men werkelijk wil dat het openbaar vervoer gaat verbeteren, dan dient daar ook in te worden geïnvesteerd. Dat zegt Rikus Spithorst van Maatschappij Voor Beter OV.

Lees hieronder zijn column.

COLUMN – De laatste tijd zie ik wat berichten opduiken over financiële meevallers bij de overheid. En de discussie over besteding van dat geld is, niet geheel onverwacht, ook op gang aan het komen. Op het gevaar af, dat de lezer zegt dat ik nu preek voor eigen parochie en dat mijn stellingname nogal voorspelbaar is: ik zou heel graag zien dat er wat extra geld wordt besteed aan het openbaar vervoer.

Geld

En nee, ik maak geen deel uit van de groep mensen die met droge ogen durft te beweren dat extra geld altijd en eeuwig per definitie dé oplossing is voor alle problemen.

Sommige problemen hebben met geld niets te maken, maar met gezond verstand. Het Amsterdamse GVB maakte zich ten tijde van de instroom van de Combino-trams volslagen belachelijk. Van het oude materieel werden wagens al naar de sloop gebracht als bij wijze van spreken de ruitenwisser kapot was, terwijl in een later stadium nog heel dure reparaties aan andere oude trams moesten worden uitgevoerd omdat ze ondanks hun ernstige defecten nog niet konden worden gemist.

Garantie

En uitgegeven geld is ook niet altijd de garantie dat een probleem daarmee is opgelost. Kijk maar naar ProRail. Veel geld uitgegeven aan ATB Vv, maar helaas vergeten om te checken of die kastjes langs het spoor wel op de juiste wijze functioneerden. Er was een onderzoek van ILT voor nodig om dat aan het licht te brengen.

Maar soms is geld gewoon onmisbaar. Om vaker trams te laten rijden. Of langere treinen. Om een matig bezette buslijn in de regio niet te hoeven opheffen.

Rol

Het stoort mij bijzonder, dat iedereen, ook in de politiek, de mond vol heeft met mooie woorden over de belangrijke rol die het OV moet gaan spelen. Over de verbeteringen die van het OV worden verwacht. Kijk eens naar de grote steden. Ik zie veel beleid dat is gericht op het weren van vervuilende auto’s, maar ook de tweetaktbrommer en -scooter zijn vervuilers van jewelste. Dus zal in het belang van de volksgezondheid dit soort voertuigen moeten worden geweerd. Dat betekent een grotere rol voor het OV. Maar extra geld?

Of het verstandige besluit dat het OV ook ‘gratis’ wordt voor mbo-scholieren. Maar over het financiële plaatje heb ik nog niets gehoord. Trouwens, het is erg vreemd dat op sommige min-of-meer feestdagen de ‘doordeweekse’ OV-studentenkaart niet geldig is, terwijl studenten wel gewoon naar school of stage moeten. Dat was bijvoorbeeld op maandag 5 mei nog het geval. Dan krijg ik zo’n gevoel van ‘DUO, doe even een bedragje naar de vervoerbedrijven en regel het!’

Betrouwbaarheid

Of kijk nou eens naar die Lange Termijn Spoor Agenda. Ambities te over. Reizigers die niet langer in propvolle treinen zullen worden vervoerd. De betrouwbaarheid omhoog, evenals de frequenties. Fijne doelstellingen om als staatssecretaris te mogen verkondigen. Maar extra geld wordt er niet of nauwelijks voor vrijgemaakt.

Heus, met een overheid die voor een dubbeltje op de eerste rang wil zitten, helpen we het OV niet vooruit. Echt niet. Al die politici die hun prachtige wensen en mooie opvattingen zo goed weten te combineren met de hand op de knip, zou ik graag die schitterende Engelse uitdrukking willen toeroepen: Put your money where your mouth is!

Collectieve mobiliteit

Maar extra somber word ik, wanneer om bureaucratische redenen de collectieve mobiliteit verder wordt gedwarsboomd. Zoals de Buurtbus in de Zaanstreek. Die reed een route waar we als samenleving geen regulier OV-geld voor over hebben. Een werkloze chauffeur reed de bus, maar dat is hem door het UWV verboden. Exit buurtbus. We hebben als samenleving dus geen geld over voor een reguliere bus en de buurtbus moet stoppen. Zoals ik al zei: het gaat niet altijd alleen maar om geld…

Rikus Spithorst, voorzitter van de Maatschappij voor Beter OV