‘Reserveringssysteem in OV biedt ook kansen na corona’

Reserveren voor een plekje in de bus? Voor de uitbraak van het coronavirus zo goed als ondenkbaar. Nu kan het wel eens de oplossing zijn om het vertrouwen van de wegblijvende OV-reiziger terug te winnen. Tegelijkertijd helpt het vervoerders om hun vloot effectiever in te zetten ná de coronacrisis, voorziet Roolit. Het IT-bedrijf ontwikkelde daarom Rezervo, een online boekingsplatform voor het openbaar vervoer.

Wat betreft toegankelijkheid van het OV is het vooraf claimen van een zitplaats een gevoelig onderwerp, weet ook Steven Pauwels, CEO van Roolit. Toch koos hij ervoor Rezervo, dat in België al werd gebruikt voor vervoer op afroep, met een paar kleine aanpassingen geschikt te maken voor het openbaar vervoer. Het werkt namelijk twee kanten op, vertelt Pauwels. “OV moet iets zijn waar je elk moment gebruik van kunt maken. Maar dat kan nu ook zorgen voor onzekerheid of er voldoende plek is, waardoor reizigers thuisblijven of kiezen voor alternatief vervoer.”

Bewuste en spontane reiziger

Een reserveringssysteem zorgt in coronatijd dan ook niet voor een belemmering, maar neemt er juist één weg. Dit kan namelijk flexibel worden ingericht zodat ook de spontane reiziger, of iemand die niet wil boeken, bediend blijft. “Je kan in de applicatie aangeven welke stoelen wel en niet kunnen worden gereserveerd. Zo kan je ervoor kiezen een deel van de bus vrij te laten, maar dan heb je niet de zekerheid dat er plek is.” Ook kunnen reizigers bij de bushalte nog snel een plekje reserveren.

Het platform is een van de zes modules van het softwarepakket Demarso dat Roolit afgelopen jaren ontwikkelde, om het complexe systeem achter de OV-chipkaart beheersbaar te maken en klaar te stomen voor de transitie naar MaaS. De modules kunnen met elkaar ‘praten’, waardoor het reserveringsplatform eenvoudig te implementeren is.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat noemde verplichte reservering in april als een van de opties om het OV in goede banen te leiden, met de nuancering dat dit vooral in bussen en trams lastig te organiseren kan zijn. Met Rezervo ligt daarvoor nu een platform op een presenteerblaadje, zegt Pauwels. “Dit kan helpen om het vertrouwen terug te brengen en ervoor te zorgen dat het openbaar vervoer weer meer op de rails raakt.”

Effectiever bussen inzetten

Vervoerders die werken met reserveringen stralen vertrouwen uit naar de reiziger door social distancing te garanderen, en krijgen daarmee bovendien beter inzicht in de vervoersstromen. Daarmee is het ook een blijvertje zodra een vaccin is gevonden, verwacht Roolits operationeel directeur Catherine Aerts. “Het brengt vervoerders in staat om flexibeler te werk te gaan. Je kunt op voorhand monitoren welke vraag je kunt verwachten, en daardoor effectiever bussen inzetten.”

Dit biedt bijvoorbeeld bij evenementen de kans om actiever in te zetten op de rol van openbaar vervoer. Neem het gebied rondom de Johan Cruijff ArenA, waar twee concerten én een voetbalwedstrijd tegelijkertijd aan de gang kunnen zijn. Wat als alle bezoekers bij het bestellen van een ticket de optie krijgen om een plek in het OV te reserveren? “Met reserveringen kan je reizigers comfort geven als ze naar een voetbalwedstrijd of concert gaan. Dat gebeurt nu al in België, waar de applicatie wordt gebruikt voor vervoer op afroep naar evenementen om in te spelen op de mobiliteitsvraag.”

Digitaal dienstrooster

Vooralsnog is van grote evenementen geen sprake en blijft het vizier gericht op het coronavirus. In de sfeer van social distancing kan desalniettemin nu al efficiënter te werk worden gegaan, legt Aerts uit. Roolit zag bijvoorbeeld dat het gebruik van software voor een digitaal dienstrooster een vlucht maakte in de coronacrisis.

Dit maakt het mogelijk voor chauffeurs om hun diensten via de smartphone te raadplegen, waardoor samenkomsten bij de start van hun dienst worden voorkomen. Zo kunnen zelfs buschauffeurs een klein beetje thuiswerken. “Ze hebben het comfort om vanuit de woonkamer hun ritten te raadplegen, terwijl vervoerders hun planning hiermee vlotter laten verlopen.”

Het OV Expo Congres op donderdag 8 oktober gaat onder meer over de opties van de sector om het OV weer aantrekkelijk te maken. Deelnemen kan zowel in Expo Houten als online. Tot en met 10 september geldt voor webinartickets een actieprijs.