In 48 uur tijd naar een oplossing voor minder drukke perrons

Hoe zorg je voor een betere spreiding van treinreizigers op het perron? Er wordt al jarenlang gezocht naar een oplossing, maar een team van InTraffic kreeg onlangs amper twee dagen de tijd om zich over deze kwestie te buigen. Met geen zeven uur slaap achter de rug presenteerde het vijftal tijdens Hackatrain 2020 een werkend prototype van de ‘boarding assistent’.

Hackatrain is een driedaagse hackaton op het gebied van mobiliteit. De vijfde editie vond dit jaar door corona niet plaats in een rijdende trein richting Berlijn, maar in digitale vorm vanuit huis. “Aan het einde van de eerste dag kregen we het onderwerp te horen dat we moesten gaan oplossen. Dan is het: succes”, zegt Martijn Fennema, een van de vijf teamleden.

Het InTraffic-team ‘IT Crowd’ kreeg de opdracht van ProRail met daarbij enkele vereisten: maak gebruik van software zonder de stations of treinen aan te hoeven passen. “Dat soort dingen maakt je bewegingsruimte heel klein voor een moeilijk probleem”, vult Sebastiaan la Fleur aan.

Informatieschermen stationshal

Desondanks lukte het om met de boarding assistent in bijzonder korte tijd tot een idee én een werkend prototype te komen. Dit is een schaalbare oplossing op basis van bestaande soft- en hardware op stations. Door gebruik te maken van de informatieschermen op de stationshal kunnen reizigers tijdens het lopen naar de trein naar een bepaald deel van het perron worden gestuurd.

Dat gebeurt door met de drie welbekende poppetjes uit de reisplanners een indicatie van de drukte weer te geven. “Daarmee geef je reizigers een richting welke (rol)trap zij het beste kunnen gebruiken om naar het perron te gaan”, zegt La Fleur. Dat moet ervoor zorgen dat drukte op perrons beter wordt gespreid en de trein tijdens piekmomenten beter op tijd kan vertrekken.

Bestaande data

Het team maakte daarbij gebruik van bestaande datastromen van NS en ProRail. De spoorvervoerder heeft gegevens over drukte in en lengte van een trein, de spoorbeheerder over drukte op het perron. Op die manier weet je waar er plek is in de trein en op het perron. La Fleur: “Als je die twee combineert, kan je een advies geven waar je naartoe moet gaan. Het kan vooraan misschien rustig zijn op het perron, maar het heeft geen zin daar te gaan staan als de trein voorin al vol zit.”

Daarmee is gekozen voor een ‘softe oplossing’, zegt Max Martens, een derde teamlid. Hij doelt op de lage kosten om hun idee uit te voeren. “We hebben met een stakeholder van ProRail gekeken waarom meerdere pilots niet zijn doorgezet. De reden daarvoor is dat het vaak aankwam op hardware.” Reizigers kunnen bijvoorbeeld ook worden gestuurd met led-borden, zoals op Schiphol, maar dat brengt gigantische kosten met zich mee. “De informatieborden die wij gebruiken hangen er al én de mensen zien ze ook hangen.”

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)

Extra scherm

Boarding assistent was niet het enige idee. Aanvankelijk wilde het team aan de slag met de toevoeging van een extra scherm richting het perron. Daarop zou dan te zien zijn waar de trein stopt en met kleuren worden aangegeven waar je het beste kunt wachten. ‘Right in your face-informatie’ noemt Fennema het, met een efficiënte werking. “Dat hebben we nu als optie gepresenteerd naast het aanpassen van de borden in de stationshal.”

Maar wat als het in de trein en op het perron écht te druk is, en dus alle drie poppetjes zijn ingekleurd? Dan is het zaak om reizigers te stimuleren om in de stationshal te verblijven voordat zij op het perron staan. Daar kunnen de winkels in de stationshal bij helpen door op die momenten korting te bieden, denkt La Fleur. “Als ik eenmaal op het perron ben, ga ik niet meer terug naar de stationshal. Als ik al zie dat het te druk is en ik heb dorst of zin in een snack, dan kan ik net zo goed de volgende trein pakken en een tussendoortje halen.”

Pilot

De hoofdprijs van Hackatrain ging niet naar InTraffic, maar dat neemt de trots van het team op het resultaat niet weg. Te meer omdat de coronamaatregelen kort voor de hackaton werden aangescherpt, waardoor alles plots per videoverbinding moest gebeuren. De vraag die nu resteert, is of hun idee ook echt werkt zoals verwacht. “Of mensen het advies gaan opvolgen, weet je pas als je het uitprobeert”, zegt Martens.

“Als je dit kan vormgeven in een pilot, zou dat een hele toffe eerste stap zijn”, aldus La Fleur, die spoor 5 en 7 op Utrecht Centraal als de ideale proeftuin ziet. “Zo’n hackaton duurt een paar dagen en je bent met iedereen aan het brainstormen. Maar het is ook een gevoelskwestie: je gaat bedenken wat wel en niet werkt. Je kunt het heel moeilijk toetsen. Het uitproberen zou daarvoor heel veel inzicht geven. Als NS en ProRail dit willen testen, zullen wij het met open armen ontvangen.”

Bekijk hier de pitch tijdens Hackatrain 2020 van het team van InTraffic: