NS-personeel erg bezorgd over verhoging pensioenleeftijd

De verhoging van de pensioenleeftijd naar 68 jaar, zorgt voor onrust onder medewerkers van NS. Vandaar dat een goed en duurzaam ouderenbeleid nu hoog op de agenda staat bij verschillende vakbonden tijdens de cao-onderhandelingen met NS. “Het is voor een heel groot deel van onze achterban een heel belangrijk onderwerp”, aldus VVMC-vakbondsleider Wim Eilert. “Het is van absolute noodzaak dat hier goede afspraken over worden gemaakt.”

De onderhandelingen voor de nieuwe NS-cao zijn deze maand van start gegaan en afgelopen maandag vond de tweede onderhandelingsronde plaats. Bij de eerste ronde hadden de vakbonden al aangegeven hoe belangrijk dit onderwerp was, omdat een brief van het Spoorwegpensioenfonds over de verhoging van de pensioenrichtleeftijd veel onrust heeft veroorzaakt. “Wij zijn ontstellend vaak aangesproken over deze verhoging”, aldus de VVMC. “Medewerkers vragen zich af hoe zij in een functie met meerdere belastende elementen gezond de pensioenstreep kunnen halen.”

Pensioenstreep

De vakbonden willen dus in overleg over de mogelijkheden voor een vervroegde uittreding, meer zeggenschap over arbeidstijden en de garantie dat medewerkers er financieel niet op achteruit gaan wanneer ze hun eigen functie niet meer kunnen uitvoeren omdat ze langer moeten doorwerken. “Feit is dat ze langer moeten werken tot ze met pensioen kunnen”, benadrukt de VVMC, die daarom afspraken als essentieel ziet. “De kans op uitval en de daarmee gepaard gaande inkomensachteruitgang is aanzienlijk groter geworden.”

Vanwege de huidige personeelsbezetting en de gemiddelde leeftijd van het personeel bij NS speelt dit bovendien voor een heel groot deel van de medewerkers, beseft de VVMC. Medewerkers van de spoorvervoerder hebben aangegeven de lichamelijke en psychische belasting van het werken in dubbele dienst erg zwaar te vinden en ook zouden grote groepen medewerkers de hoge werkdruk een grote risicofactor vinden om gezond het pensioen te behalen.

Acties

De vakbond laat er geen twijfels over bestaan hoe belangrijk het voor is dat er nu goede, concrete afspraken worden gemaakt. “We willen duidelijk maken alles in het werk te zullen stellen en van al onze middelen gebruik te zullen maken om hier goede afspraken over te maken. En daarmee bedoelen we ook onze actiemiddelen.”

Eilert vertelt dat hij in het gesprek met NS afgelopen maandag alle mogelijkheden te hebben benoemd. De spoorvervoerder zal zich hierop nu beraden. “Vooralsnog lopen de denkbeelden tussen NS en de VVMC hierover niet gelijk op”, laten de onderhandelaars van de VVMC weten. Volgende week wordt er verder over gesproken. Er staan nog vier onderhandelingsrondes gepland. Een nieuwe cao zou moeten ingaan op 1 oktober 2017 en gelden tot 30 september 2018.

Zware beroepen

De VVMC grijpt deze onderhandelingen ook aan om in samenwerking met NS een signaal aan de politiek te geven om vast te stellen welke beroepen in aanmerkingen komen als ‘zware beroepen. “Andere landen hebben blijkbaar al criteria, en hebben wettelijk vastgelegd welke beroepen onder zware beroepen vallen en recht geven op vervroegd uittreden.” Voor deze vakbond is dit een oplossing voor verschillende grote groepen om gezond de pensioenstreep te halen.

Daarnaast is een goed ouderenbeleid ook voordelig voor jongeren. Volgens FNV Spoor garanderen goede afspraken dat NS een aantrekkelijke werkgever blijft voor alle medewerkers én voor nieuwe instroom. “Ons plan “Jong voor Oud” biedt een uitstekende oplossing voor onze oudere medewerkers om minder te gaan werken en zorgt voor meer jongere instroom.”

Loonvraag

De vakbond VVMC is het oneens met de andere bonden over de looneis. Waar FNV Spoor en CNV Vakmensen nog inzetten op een structurele verhoging van het loon met 3 procent, vraagt de vakbond voor conducteurs en machinisten zelfs een verhoging van 4,5 procent. VVMC acht die verhoging gerechtvaardigd vanwege de goede resultaten van NS in de afgelopen jaren, waarbij de medewerkers een rol hebben gespeeld.

Overigens heeft NS zelf nog geen voorstel gedaan voor een looneis, dit tot teleurstelling van de onderhandelaars van de vakbonden. “NS wacht daar in onze optiek veel te lang mee”, meent Eilert. Dit wordt ook bevestigd door Evert Jan van de Mheen van vakbond CNV Vakmensen. “NS moet snel, veel sneller dan de vorige keer, met een loonbod komen. Wij hebben geen zin om aan het lijntje te worden gehouden.”

Duurzame inzetbaarheid

De betrokken vakbonden zetten bovendien sterk in op de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. CNV, FNV Spoor, VVMC, VHS hebben afgelopen zomer met de spoorvervoerder de afspraak gemaakt om een gezamenlijke langetermijnagenda te ontwikkelen voor het behoud van een sterk NS, waaraan wellicht al tijdens de looptijd van deze cao invulling kan worden gegeven. Doel van deze langetermijnagenda is ‘het voeren van een duurzaam sociaal beleid op korte en lange termijn, met het maximaal faciliteren van medewerkers om op een gezonde manier de eindstreep van hun loopbaan te halen, inclusief onderzoek naar de haalbaarheid van een vervroegde uitdiensttredingsregeling’.

Daar moeten nu echte stappen in gezet worden, vinden de vakbonden. De VVMC stelt dat de resultaten van een leeftijdsbewust personeelsmanagement tot nog toe voor het roostergebonden personeel erg is tegengevallen. “Onder de vlag van Sociale Innovatie zijn er initiatieven genomen die voornamelijk op het niveau van het eerstelijnsmanagement zijn blijven hangen. We willen het niet hebben over proeftuigen of onderzoeken, maar over duurzame inzetbaarheid en daar concrete afspraken over maken.”