Toekomstige concurrentie voor OV-chipkaart als betaalmiddel

De OV-chipkaart en het papieren kaartje zijn in de toekomst lang niet de enige mogelijkheden om voor een ritje met het openbaar vervoer te betalen. In feite zijn deze mogelijkheden zelfs vrij omslachtig, want een reiziger moet eerst zijn geld omzetten naar OV-geld. Nieuwe spelers zoals banken, creditcardbedrijven, internetgiganten en telecombedrijven stappen al wereldwijd in de betaalmarkt van het openbaar vervoer. “Betalen via een smartphone of pinpas is handiger en heeft een lage drempel”, denken het NOVB en CROW-kpVV.

Het Nationaal Openbaar Vervoer Beraad (NOVB) heeft haar visie op de ontwikkeling van OV-betaaltechnieken gepubliceerd. Het NOVB wil dat klanten zelf kunnen gaan kiezen hoe ze betalen voor hun openbaar vervoer en smartphones en pinpassen zijn daarin mogelijke opties.

Smartphone

Het bestaan van de OV-chipkaart wordt bedreigd door de komst van deze nieuwe betaalmogelijkheden. Die kaart is namelijk niet meer nodig wanneer betalen via een smartphone mogelijk is. Volgens kennisplatform CROW-KpVV is het relatief gemakkelijk om een app te ontwikkelen waarmee reizigers voor het openbaar vervoer kunnen betalen. Het zal in de toekomst ook mogelijk worden dat reizigers de OV-chipkaart vervangen door hun telefoon en bij de OV-chippaal hun telefoon laten scannen via de NFC-technologie.

Deze NFC-technologie kan op drie manieren worden gebruikt. Als eerste kan een NFC-telefoon als zogenaamde smartcard worden gebruikt. De lezer ‘ziet’ dan in feite de telefoon als kaart en de poortjes hoeven niet omgebouwd te worden. Ook kan een smartphone met NFC als lezer worden gebruikt, waarop een reiziger informatie kan lezen, zoals het saldo dat op de OV-chipkaart staat. En als laatste kunnen reizigers dus in de toekomst betalen met hun telefoon. De reiziger koopt een reisproduct via de telefoon en transfereert dat naar zijn chipkaart, die hij vlakbij zijn telefoon houdt.

Pinpas

Naast betalen met je smartphone is afrekenen met de pinpas ook een optie. Nu Nederlandse pinpassen worden uitgerust met een chip om contactloos betalen, komt contactloos betalen voor een rit in het openbaar vervoer ook steeds dichterbij. Daarvoor moeten er wel nieuwe OV-chippoorten ontwikkeld worden.

Al in verschillende steden in Europa en Amerika kunnen reizigers met pinpas of smartphone betalen. Veertig procent van alle reizen in Oslo wordt afgerekend via de smartphone en ook in Athene bestaat deze mogelijkheid al een tijd. Verschillende Nederlandse vervoerders voeren ook al pilots uit met het betalen via de smartphone of zijn dit in de nabije toekomst van plan.

In Londen is het nu al mogelijk om met de pinpas af te reken en deze afrekenmethode wint snel aan populariteit. Volgens CROW-KpVV worden er wekelijks 15.000 nieuwe bankpassen ingezet om te betalen voor een ritje in het Londense openbaar vervoer.

OV-klantenbarometer

Uit de resultaten van de OV-klantenbarometer van CROW-KpVV bleek dat het aantal mensen dat nog met een papieren kaartje reist tot een minimum is gedaald in 2014. Bijna alle reizigers hebben wel een OV-chipkaart en ze zijn daar ook best tevreden over. De OV-chipkaart kreeg een 7,5.

De meest gehoorde klacht betrof de betaling via de OV-chipkaart. Reizigers vonden het vervelend dat ze 7,50 voor de kaart moesten betalen en daar steeds geld op moeten hebben staan vanwege de afschrijving bij het inchecken. Zowel betalen met je smartphone als betalen met je pinpas zou hiervoor een oplossing zijn. “Nieuwe vormen van ticketing zónder deze nadelen poppen nu overal op in de ov-wereld”, aldus Gerard van Kesteren van CROW-KpVV.

Branchevereniging OVNL

Nu nieuwe spelers instappen is het belangrijk om de uitdaging van nieuwe betaalmiddelen te onderzoeken, denken CROW-KpVV en het NOVB. In de visie van het NOVB, waarin overheden en vervoerders zaken rond de OV-chipkaart afstemmen, mogen reizigers zelf gaan kiezen hoe ze willen betalen: met hun OV-chipkaart, bankpas of smartphone.

CROW-KpVV en het NOVB erkennen dat de invoering van deze nieuwe betaalmiddelen strenge afspraken eist op het gebied van privacy, fraudebestendigheid, kosten en beschikbaarheid. De vervoersbedrijven in de branchevereniging OVNL hebben daarom de taak gekregen te onderzoeken hoe de nieuwe visie van het NOVB in de praktijk gebracht kan worden.