Reiziger met mondkapje (foto: iStock / torwa)

Mondkapjesplicht stelt OV-medewerkers nauwelijks gerust

De mondkapjesplicht in het openbaar vervoer vanaf 1 juni stelt weinig OV-medewerkers gerust dat ze veilig hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Dit blijkt uit een enquête van OVPro.nl, die is ingevuld door bijna 1.000 OV-medewerkers. Verder vreest het overgrote deel van de respondenten dat agressie in het openbaar vervoer zal toenemen als de regels vanaf 1 juni worden versoepeld. 

Afgelopen vrijdag publiceerde de Rijksoverheid het Protocol Verantwoord blijven reizen in het Openbaar Vervoer. In dit protocol staan de regels waaraan reizigers zich moeten houden vanaf 1 juni. Als de maatregelen verder versoepeld – of juist weer strenger worden – kan dit protocol worden gewijzigd. Daarin wordt bevestigd dat de niet-medische mondkapjes verplicht worden voor reizigers, omdat het niet altijd mogelijk zal zijn om anderhalve meter afstand te houden.

Veiligheid

Uit de polls komt naar voren dat veel medewerkers zich hier zorgen over maken. Slechts 15 procent voelt zich door de mondkapjesplicht gerustgesteld en denkt dan veilig zijn werk te kunnen doen. Voor 45 procent van de medewerkers is dit niet voldoende. De resterende medewerkers geven aan alleen met een gerust hart hun werk te kunnen doen, zolang op deze regel actief gehandhaafd wordt. Vorige week werd bekend dat handhavers niet actief op zoek hoeven te gaan naar reizigers die zich niet aan de regels houden. De nadruk ligt voor boa’s vooral op toezicht houden.

De vakbonden zijn in grote lijnen tevreden over de afspraken die zijn gemaakt. Maar tegelijkertijd benadrukt FNV dat er nog wel wat te winnen valt. De bond benadrukt dan ook pas echt tevreden te zijn op het moment dat alle vervoerders de maatwerkafspraken de veiligheid en gezondheid van de OV-medewerkers goed beschermen.

CNV heeft zelf vergelijkbare signalen teruggekregen over het gebruik van mondkapjes en dat chauffeurs vooral zelf geen behoefte hadden om een mondkapje te dragen. “We kunnen ons dat goed voorstellen. Zolang een chauffeur op minimaal 1,5 meter zijn werk kan doen, is het mondkapje ook helemaal niet nodig. Dat betekent dat chauffeurs ervoor kunnen kiezen om zonder mondkapje achter het stuur te zitten. Dat kan misschien vragen oproepen bij passagiers, die wel een mondkapje op moeten”, aldus bestuurder Evert Jan van Mheen.

Voor de medewerkers is handhaving dus van belang en ook vakbond FNV merkt dit signaal op. “De handhaving op het dragen van mondkapjes en de 1,5 meter baart ons nog steeds grote zorgen. Signalen van onze leden die zich daarover zorgen maken, sterken ons dat we hierop scherp moeten blijven. Werkinstructies moeten duidelijk maken wat van iedere medewerker verwacht wordt.”

Extra maatregelen

In totaal lijkt het grootste deel van de medewerkers blij dat de maximale dienstregeling weer wordt opgestart, maar de helft van de respondenten geeft aan daarbij wel de garantie te willen hebben dat het veilig kan. Ze vragen dan ook om extra maatregelen. Vooral spatschermen zouden voor veel rust kunnen zorgen, blijkt uit reacties van medewerkers aan de redactie van OVPro. Andere mogelijkheden zijn bijvoorbeeld het blijven afschermen van de bestuurdersplek door kettingen en door reizigers voorlopig niet voorin te laten instappen.

De RDW kijkt inmiddels naar de mogelijkheid om spatschermen in voertuigen te plaatsen en RIVM brengt binnenkort een advies uit over de inzet hiervan. Bovendien wordt in ieder geval in bussen een alternatief gezocht voor de kaartverkoop bij de buschauffeur, terwijl bij de tram met name kaartverkoop bij de automaten wordt gestimuleerd.

Drukte

Door een versoepeling van de maatregelen, is de verwachting dat het drukker wordt in het openbaar vervoer. Het aantal reizigers is de afgelopen tijd al licht toegenomen en de verwachting is dat dit toeneemt als steeds meer mensen weer de weg op gaan. De capaciteit blijft echter beperkt en daar maken medewerkers zich zorgen over. Van alle medewerkers die de poll invulden, gaven 650 personen aan te verwachten dat het te druk zou worden.

In dat geval wordt met name handhaving een probleem. Eerder kaartte OV-NL-voorzitter Pedro Peters dit probleem al aan bij de Rijksoverheid, op dat moment nog voor een situatie waarin maar 20 tot 25 procent van de capaciteit beschikbaar was. Hoe kan er worden omgegaan met reizigers, die mee willen in een OV-voertuig als er geen ruimte meer is?

Politieagent spelen

Ook CNV Vakmensen maakt zich hier zorgen over en benadrukt dat chauffeurs nog niet weten hoe ze moeten omgaan met dergelijke situaties. “Buschauffeurs vragen zich bijvoorbeeld af of en hoe ze moeten reageren als passagiers instappen zonder mondkapje. Of als passagiers in een volle bus blijven staan. En wanneer is een bus precies vol? Moeten ze in dat geval doorrijden en passagiers bij de halte laten staan? Tal van vragen, maar een chauffeur staat er op zo’n moment alleen voor en moet dan wel een beslissing nemen. Dat moet allemaal vóór 1 juni duidelijk zijn, om te voorkomen dat de chauffeur straks kop van Jut wordt”, aldus CNV-bestuurder Hanane Chikhi.

“Eén ding is voor ons duidelijk: de chauffeurs zijn geen politieagent. Veel zal afhangen van eigen verantwoordelijkheid van de reizigers. En daarnaast is voldoende ondersteuning nodig van boa’s en politie, die zonodig handhavend kunnen optreden.”

Agressie

Het overgrote deel van de OV-medewerkers is ook nu nog bezorgd over de toename van agressie en geweld in het openbaar vervoer. 84,4 procent van alle respondenten vreest dat de huidige maatregelen zorgen voor meer incidenten. In het nieuwe protocol heeft de OV-sector aangegeven dat bij het busvervoer extra handhaving noodzakelijk is, zeker wanneer ervoor wordt gekozen om achterin instappen voorlopig te blijven verplichten. Bij de andere modaliteiten wordt eveneens rekening gehouden met mogelijke extra inzet van personeel. Dit zal met name afhankelijk zijn van de mate waarin reizigers zich houden aan de regels en dus niet zwartrijden.

Inzet personeel

Naast het nieuwe protocol maakt vakbond FNV Spoor zich ook zorgen over de gezondheid van medewerkers en reizigers door een nieuw besluit van de spoorvervoerder over de inzet van personeel. Vanaf 2 juni vraagt NS aan medewerkers die tot een van de risicogroepen behoren of samenwonen met een huisgenoot uit die risicogroep weer te komen werken. Hetzelfde geldt voor medewerkers met milde klachten, zoals neusverkoudheid, keelpijn, lichte hoest of verhoging, zoals ook in de zorg gebeurt.

“FNV Spoor vind dit zeer ondoordacht en voorbarig. Dit kan tot gevaarlijke situaties leiden.”, schrijft de vakbond. Weliswaar is NS een vitale organisatie, maar volgens FNV is de situatie is heel anders dan in de zorg. “Bij medewerkers in de trein verhoogt werken met milde klachten de besmettingskans voor andere medewerkers en reizigers en kan het dus zelfs levens kosten. Voor de medewerkers uit risicogroepen kan het weer moeten werken betekenen dat ze onnodig en vooral onverantwoord kunnen worden blootgesteld aan het risico op besmetting.” FNV Spoor vraagt de spoorvervoerder dan ook om de maatregel terug te draaien.

Zelf laat NS in een reactie weten dat de veiligheid en gezondheid van medewerkers voorop staat en mensen die ziek zijn, hoeven dus niet aan het werk. Maar omdat NS is aangemerkt als vitale sector, wordt gesproken met medewerkers hoe zij binnen de bestaande richtlijnen voor een vitale sector weer aan de slag kunnen. Er wordt daarvoor nu gewerkt aan een procedure en onderdeel daarvan is ook een corona-test. “Maar mensen die coronaklachten hebben of mensen die ziek zijn, gaan echt de trein niet op”, aldus de spoorvervoerder.

Lees ook:

Mondkapjes in het buitenland onmisbaar bij opstart OV

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Lees OVPro voor slechts € 11,25 per maand.

Bekijk het abonnement

Auteur: Inge Jacobs

1 reactie op “Mondkapjesplicht stelt OV-medewerkers nauwelijks gerust”

Rik Spring|19.05.20|13:22

Naar mijn bescheiden mening zou er eens onderzocht moeten worden, hoeveel OV personeel besmet is geraakt.
Ik denk dat het wel meevalt, en dan ga je er wat rationeler tegen aan kijken.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.

Mondkapjesplicht stelt OV-medewerkers nauwelijks gerust | OVPro.nl
Reiziger met mondkapje (foto: iStock / torwa)

Mondkapjesplicht stelt OV-medewerkers nauwelijks gerust

De mondkapjesplicht in het openbaar vervoer vanaf 1 juni stelt weinig OV-medewerkers gerust dat ze veilig hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Dit blijkt uit een enquête van OVPro.nl, die is ingevuld door bijna 1.000 OV-medewerkers. Verder vreest het overgrote deel van de respondenten dat agressie in het openbaar vervoer zal toenemen als de regels vanaf 1 juni worden versoepeld. 

Verder lezen?

Abonneer nu!

Maak gebruik van de exclusieve aanbieding.

Bekijk de aanbieding

Auteur: Inge Jacobs

1 reactie op “Mondkapjesplicht stelt OV-medewerkers nauwelijks gerust”

Rik Spring|19.05.20|13:22

Naar mijn bescheiden mening zou er eens onderzocht moeten worden, hoeveel OV personeel besmet is geraakt.
Ik denk dat het wel meevalt, en dan ga je er wat rationeler tegen aan kijken.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.