Deense FMN wil spoormarkt in Denemarken openbreken
Er bestaan veel mythes over liberalisering van het spoorvervoer. Er zijn genoeg voorbeelden in Europa te noemen waarbij het openen van de railmarkt heeft geleid tot besparingen, betere service en beter rollend materieel. Dat zegt directeur Thomas Øster van Arriva Denemarken. Arriva heeft samen met het Zweedse spoorbedrijf SJ en NS-dochter Abellio de brancheorganisatie Deense Trein opgericht, zoals de FMN in Nederland. Samen pleiten de vervoerders voor het openen van de railmarkt in Denemarken.
Arriva was een van de eerste spoorvervoerders die succesvol was op het Deense regionale spoor. De vervoerder won in 2003 treinconcessies in Midden- en Noord-Jutland. Dit contract werd in 2010 met zeven jaar verlengd. Øster: “We hebben in de eerste ronde 18 procent bespaard en in de tweede nog eens 10 procent. In totaal leverde dit de Deense staat een besparing van 40 miljoen euro op.”
Marktwerking
De afgelopen vijf jaar is er geen aanbesteding meer geweest in Denemarken en daar wil de brancheorganisatie zich nu hard voor maken. “Wij willen de voordelen van marktwerking in het openbaar vervoer promoten. Met drie vervoersbedrijven uit Nederland, Duitsland en Zweden in onze organisatie kunnen we genoeg voorbeelden geven van de successen van marktwerking zoals bijvoorbeeld dat van Arriva op regionale spoorlijnen in Nederland.”
De concessie van het nationale spoorwegmaatschappij DSB loopt volgend jaar af en de vervoerders hopen een kans te maken op het vervoer op het hoofdrailnet. De Deense overheid heeft nog niet besloten of het treinvervoer opnieuw onderhands gegegund gaat worden aan DSB.
Liberalisering busmarkt
In tegenstelling tot de treinmarkt is de busmarkt in Denemarken in de jaren negentig al geliberaliseerd. Arriva bezit een marktaandeel van 40 procent op de totale busmarkt in Denemarken. Volgens Øster laat de liberalisering van de busmarkt zien dat competitie in het openbaar vervoer werkt. “De liberalisering van de busmarkt heeft laten zien dat openbare aanbestedingen leiden tot betere service, lagere prijzen en beter materieel.”
Het is volgens Øster nog niet duidelijk wat de gevolgen van het Vierde Spoorpakket van de Europese Commissie zal zijn voor het spoorvervoer in Europa. De lidstaten moeten zich immers nog over het voorstel buigen en aan de hand daarvan zullen er nog aanpassingen worden gemaakt. Volgens de directeur hebben politici in Denemarken net als in Nederland terughoudend gereageerd op het voorstel van de Europese Commissie om het treinvervoer verregaand te liberaliseren.
Spoormarkt Europa
Desondanks verwacht de directeur dat de richting die de Europese Commissie heeft ingezet wel de richting is waar het openbaar vervoer in Europa in de toekomst naartoe zal gaan. “De Europese Commissie schrijft in het Vierde Spoorpakket dat er met de liberalisering van de spoormarkt 20 procent kosten kunnen worden bespaard. Daarbij gebruikt de Commissie voorbeelden uit diverse lidstaten waar meer concurrentie werkt. Ik denk dat de successen van de liberalisering van de busmarkt in diverse landen laten zien dat dit ook in het spoorvervoer succesvol zal zijn.”
Arriva verzorgt in Denemarken treinvervoer, busvervoer en vervoer met waterbussen. Het bedrijf heeft in Denemarken een omzet van 400 miljoen euro.
Marieke van Gompel
Lees ook:
- Tweede Kamer negatief over EU-plannen liberalisering spoor
- Opknippen spoornetwerk leidt niet tot vaker overstappen
- ‘Liberalisering Europees reizigersvervoer te rooskleurig’
- Decentralisatie spoor biedt kansen voor regionale vervoerders
