‘Variatie bieden in routes NS-personeel wordt lastiger’

Machinisten en conducteurs bij NS zullen vaker op vaste routes moeten rijden. Het wordt steeds lastiger om variatie te bieden aan de medewerkers, omdat NS wel met meer treinen gaat rijden, maar in de afgelopen jaren ook verschillende trajecten heeft verloren aan regionale spoorvervoerders. NS raakt bovendien met ingang van de nieuwe dienstregeling op 11 december nog twee spoorlijnen in Limburg kwijt.

Maandagavond werd er een groot werkoverleg op Amsterdam Centraal georganiseerd door de machinisten en de conducteurs van NS, waarin ze hun zorgen uitten over de nieuwe dienstregeling. Het is de grootste verandering in bijna tien jaar. Het personeel vreest in de nieuwe dienstregeling vaak korte en dezelfde trajecten te moeten afleggen, het zogenaamde rondje om de kerk.

Bij dit overleg waren volgens NS tussen de 150 en 200 medewerkers aanwezig en er vielen circa 10 treinen uit. “We kijken wat we kunnen bieden, maar dit wordt wel steeds lastiger. Het aantal trajecten waarop wij rijden wordt beperkter”, legt NS-woordvoerder Erik Kroeze uit.

Nieuwe treinen

Het is deels tijdelijk dat de medewerkers vaker op dezelfde trajecten moeten gaan rijden. NS gaat namelijk nieuwe sprinters introduceren. Die zullen in eerste instantie slechts door een beperkt aantal machinisten en op een beperkt aantal trajecten gebruikt worden. Zo wil NS eventuele kinderziektes kunnen opvangen.

Een andere reden voor de aanpassing van de dienstroosters voor machinisten en conducteurs, is de invoering van de intercity tussen Den Haag en Eindhoven die over de hogesnelheidslijn gaat rijden. Dit is complex, onder meer omdat hier met twee locomotieven wordt gereden. “We kunnen dit dus niet over een grote club collega’s verdelen”, aldus Kroeze.

Daarnaast zijn er regionale spoorvervoerders die in de afgelopen jaren spoortrajecten hebben overgenomen, omdat die openbaar zijn aanbesteed. “De taart voor NS wordt kleiner”, vertelt Kroeze. In Limburg gaat Arriva over ruim een maand vier regionale spoorlijnen verzorgen. De huidige vervoerder Veolia heeft slechts twee regionale lijnen in handen en NS rijdt op de andere twee lijnen. “We hebben meer mensen nodig omdat we met meer treinen zijn gaan rijden, maar we hebben wel minder trajecten te verdelen. Dat is een complex verhaal.”

Veiligheid

NS heeft vandaag overleg met de bonden over de nieuwe dienstregeling en de zorgen van het personeel. De vakbonden scharen zich achter het personeel. “We raden het ‘rondje om de kerk’ uit veiligheidsreden af”, aldus de VVMC, de vakbond voor machinisten en conducteurs. “Als medewerkers altijd hetzelfde rondje moeten rijden, zijn ze niet meer alert op veranderingen. Dit gewenningspatroon is een gevaar voor de concentratie.”

Tevens vreest de vakbond dat hierdoor sommige medewerkers altijd op trajecten moeten rijden waar veel meer agressie en geweld voorkomt. “Zo worden altijd dezelfde mensen blootgesteld aan incidenten en dat is niet goed voor het ziekteverzuim en de uitval.” De vakbond wil de resultaten van het werkoverleg op maandagavond meenemen in het overleg met NS en bekijken wat er precies mogelijk is.

Arriva

Het is niet de eerste keer dat de discussie om het rondje om de kerk weer oplaait. De weerstand hierover bij het NS-personeel en de vakbonden is altijd hoog geweest. Regionale spoorvervoerders gebruiken dit rondje om de kerk echter al veel langer. Vorig jaar nog liet Arriva door de Erasmus Universiteit Rotterdam berekenen hoe duur deze werkwijze was. Daaruit bleek dat het goedkoper was om conducteurs en machinisten vaste trajecten te laten rijden.

Arriva-directeur Anne Hettinga zei vorig jaar tegen BNR dat het niet alleen financiele, maar ook operationele voordelen had. Er is namelijk minder sprake van wachttijden bij het personeel die doorbetaald moeten worden en het zou gemakkelijker zijn om ritten op elkaar te laten aansluiten. Ook is het bij incidenten of fouten op het spoor vaak beter, wanneer er een vaste machinist of conducteur op dat traject rijdt.

Zorgen

Het is in het verleden vaker gebeurd dat de medewerkers van NS een werkoverleg organiseren vanwege onvrede. Wel stelt Kroeze dat daarbij vaak een vakbond betrokken was. Ditmaal zou dat niet het geval zijn, waardoor het iets minder georganiseerd was. NS benadrukt het echter belangrijk te vinden om medewerkers de mogelijkheid te bieden zorgen te kunnen uiten. “We hebben zeker oor voor de zorgen van de medewerkers.”

De komende tijd staan nog enkele overleggen tussen de vakbonden, het personeel en de spoorvervoerder gepland. Kroeze: “We merken dat onze medewerkers zeer betrokken zijn en dat is goed. We begrijpen dat variatie een van de leukste dingen is aan het werk. De nieuwe dienstregeling voldoet aan de minimale eis voor variatie, maar we willen kijken waar de grootste pijnpunten zitten en kijken hoe we meer kunnen bieden.”

Lees ook: Ontevreden NS’ers houden werkoverleg op Amsterdam CS