Railverkeer betere oplossing bij verstedelijking dan zelfrijdende auto
Niet de zelfrijdende auto, maar het railvervoer zal een belangrijke rol spelen in het oplossen van toekomstige mobiliteitsvraagstukken die ontstaan door verstedelijking. De spoorwegen zijn ruimte- en energiebesparend en kunnen veel intensiever geautomatiseerd worden dan ongeleide systemen, zoals het wegverkeer. Dat zegt spoorkenner Maurits van Witsen. Van Witsen is emiritus hoogleraar Verkeer en Vervoer aan de TU Delft en voormalig hoofd ontwikkeling en planning bij de NS. Hij geeft op zondag 19 oktober een spoorcollege op de SpoorParade in Amersfoort.
Van Witsen: ”Tijdens mijn spoorcollege blik ik terug op de geschiedenis van de mobiliteit. Met name de negentiende eeuw was belangrijk. Toen zijn eigenlijk alle vervoermiddelen uitgevonden zoals de stoommachine, de elektro- en verbrandingsmotor, de trein de auto en het vliegtuig. De twintigste eeuw was de eeuw van de vervolmaking van al deze vervoersvormen.”
Railvervoer
”Als we dan kijken naar de 21e eeuw en de wat verdere toekomst, dan zie je dat de specifieke eigenschappen van het railvervoer ervoor zorgen dat het in de toekomst een steeds belangrijkere rol zal vervullen vanwege de toenemende dichtbevolktheid overal te wereld. Treinen, trams en metro’s kunnen daarin uitkomst bieden vanwege hun relatief grote capaciteit die mogelijk gemaakt wordt door fysieke geleiding”, aldus de spoorexpert.
”De railgeleiding biedt de mogelijkheid om met lange treinen te rijden. Doordat de spoorwegen een vaste baan hebben kan de energietoevoer gebeuren via een bovenleiding. Elk ander vervoermiddel moet zijn energie betrekken voordat het gaat rijden. De energie is makkelijk toevoerbaar en het is ook nog eens duurzame vervoerwijze die bijdraagt aan het terugdringen van de CO2-uitstoot”, zo vervolgt hij.
Automatisering
”Het railvervoer is in principe het enige vervoermiddel dat de potentie heeft om geautomatiseerd te worden. Het is een illusie dat zelfrijdende auto’s het mobiliteitsprobleem in de wereld gaan opvangen. Een auto zonder chauffeur is trouwens sowieso ondenkbaar. De spoorwegbeveiliging berust op het failsafe principe wat betekent dat als het systeem uitvalt, het treinverkeer ogenblikkelijk veilig stil komt te staan. Het wegvervoer kent dit principe niet”, stelt Van Witsen.
”Als bij een automatisch bestuurde auto die met 120 kilometer per uur op de snelweg rijdt, het stuurmechanisme uitvalt en deze moet afremmen, dan kan dat dit door zijn stuurloosheid tot een ramp leiden. Stel dat er wel een langzaam rijdende chauffeurloze taxi wordt toegelaten. Als zo’n taxi je van huis komt afhalen, wat gebeurt er dan als er geen parkeerplaats in de nabijheid is? regels overtreden in een automatisch systeem kan immers niet worden toegestaan”, legt hij uit.
Ontwikkelingen
”In de luchtvaart is het mogelijk om in de besturing de automatische piloot aan te zetten. Maar er zal altijd personeel alert moeten blijven”, aldus Van Witsen.
”De spoorwegen zijn na een lange tijd van stilstand weer aan het bewegen. Kijk naar de ontwikkelingen in China en zelfs Amerika, overal ontstaan nieuwe spoor- en lightrail-systemen. In de jaren zestig zag men eigenlijk geen toekomst meer in het spoor. De wederopstanding van het spoor als belangrijk vervoermiddel is mede ontstaan dankzij de ontwikkeling van de hogesnelheidstrein TGV. Toen bleek dat er op het gebied van snelheid enorm veel mogelijk was”, aldus de emeritus hoogleraar uit.
Spoorslag ’70
Van Witsen stond in de jaren zeventig betrokken bij Spoorslag ’70, eerst als extern adviseur en later in als hoofd ontwikkeling en planning in dienst van de NS. Vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw leed NS verlies. In heel Europa won de auto aan populariteit ten opzichte van de trein.
“Maar we lieten ons niet op de kop zitten. We maakten een geheel nieuwe dienstregeling en we verhoogden het aantal treinkilometers met veertig procent. We creëerden een duidelijk intercitynet. Daarnaast breidden we het spoornet flink uit”, aldus de spoorexpert. Al deze maatregelen zorgden voor wederopstanding van het spoor.
SpoorParade
Maurits van Witsen geeft op zondag 19 oktober op 14.00 uur een spoorcollege op de SpoorParade in Amersfoort. Tijdens dit evenement worden er ongeveer 18 spoorcolleges gegeven door deskundigen uit de spoorsector. Bekijk hier het volledige programma.
SpoorPro.nl is op 16, 17, 20 en 21 oktober aanwezig op de SpoorParade en brengt live verslag uit van dit evenement. U bent van harte welkom om een kopje koffie met ons te komen drinken in wachtkamer 2 van het Ketelhuis in de Rijtuigenloods. [partner tudelft,railforum]
Marieke van Gompel
Lees ook over andere spoorcolleges:
ben wel benieuwd hoe Van Witsen er nu, ruim een jaar later, over denkt.
denkt hij nog steeds dat zelfrijdende auto’s onmogelijk zijn?
dit terwijl tesla zegt over 2 jaar klaar te zijn, google al jaren rondrijdt met 55 auto’s, er bus diensten zijn in ede-wegeningen en elders in europa, gm 500 miljoen in een samenwerking met lyft steekt voor zelfrijdende diensten, toyota 1 miljard steekt in de ontwikkeling en mobileye vol op zelfrijdend.
wie gaat er gelijk krijgen Van Wisten of deze bedrijfjes?
Het argument waarmee Van Witsen auto’s zonder chauffeur afschrijft, gaat compleet mank: het is immers niet zo dat auto’s mét chauffeur foutloos rijden. Verre van zelfs. Mensen maken fouten, en de tijd dat zelfrijdende auto´s beter presteren dan mensen is niet zo ver weg meer. En parkeerplaatsen? Je auto parkeert zich aan de rand van de stad en rijdt vanzelf naar je toe als je weg wilt.
Van Witsen is duidelijk een treinliefhebber, maar misschien zijn zijn wensen wat teveel vader van de gedachte.