Enquête VVMC: helft spoorpersoneel meldt niet alle geweldsincidenten

Een groot deel van het spoorpersoneel van NS meldt niet alle gevallen van agressie of bedreiging waarmee hij tijdens zijn werk geconfronteerd wordt. Meer dan de helft van de conducteurs en machinisten zegt bepaalde geweldsincidenten niet door te geven aan de leidinggevende en zelfs 6,7 procent zegt een bedreiging met een wapen niet te melden. Dit blijkt uit een enquête onder bijna duizend spoorwegmedewerkers van spoorvakbond VVMC in samenwerking met het AD.

Uit de enquête is gebleken dat veel conducteurs en machinisten incidenten niet melden, omdat ze denken dat er niets met de melding gedaan wordt. Een kwart zegt bang te zijn voor de reactie van de leidinggevende. Vooral verbaal geweld wordt niet doorgegeven, maar een deel zegt ook fysieke bedreigingen niet te rapporteren. In een reactie roept NS de medewerkers op om vooral alle incidenten te melden, omdat de spoorvervoerder alleen dan actie kan ondernemen en dit ‘maatschappelijk fenomeen’ kan keren.

Maatregelen

De leden van de VVMC hopen dat er snel maatregelen genomen worden die de veiligheid verbeteren. Mogelijke maatregelen die in de enquête genoemd werden, zijn de inzet van twee conducteurs op de trein, een terugkeer van de spoorwegpolitie, poortjes op alle stations en strengere straffen. NS zegt dat de uitkomsten van deze enquête het bewijs zijn dat de spoorvervoerder niet voor niets 200 extra NS’ers aantrekt. Deze extra medewerkers kunnen waarschijnlijk vanaf 2017 ingezet worden.

NS zegt in het afgelopen jaar al veel maatregelen te hebben genomen om agressie tegen te gaan. De OV-poortjes zijn op veel stations gesloten, er werden meer camera’s en spiegels geplaatst, de NS kan reis- en verblijfsverboden opleggen aan notoire agressieplegers en liet agenten terugkeren op 22 stations. Uit de enquête blijkt echter dat de medewerkers weinig merken van deze maatregelen. Slechts één op de tien respondenten van de enquête, gaf aan iets te merken van de maatregelen die de spoorvervoerder nu al genomen heeft.

Verbeterde veiligheid

NS zegt de genomen maatregelen goed in de gaten te houden. “We houden vinger aan de pols om te zien of alle maatregelen van de afgelopen tijd werken”, aldus NS. Het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie moet de effectiviteit meten van alle afgesproken extra maatregelen. Ondanks de problemen met sociale veiligheid, vinden veel medewerkers het wel prettig om bij NS te werken. De geënquêteerden beoordeelden hun werk bij de spoorvervoerder met een 7.

NS: “Vergeleken met andere functionarissen in een publieke functie scoort het veiligheidsgevoel onder treinpersoneel hoog, maar we hebben de VVMC-respondenten gehoord en – met hen – is het ons er veel aan gelegen dit niveau verder te verhogen.” De vakbond VVMC gaat de komende tijd in gesprek met haar leden over de te nemen maatregelen van NS om de sociale veiligheid te vergroten. Tijdens deze ledenraadplegingen mogen de medewerkers ook hun mening geven over de te nemen maatregelen.

Enquête NS

De NS gaf het onderzoeksbureau van de Universiteit Utrecht vorig jaar nog de opdracht om onderzoek te verrichten naar de sociale veiligheid op het spoor naar aanleiding van de maatregelen die genomen waren. Destijds kwam uit de enquête onder bijna 2000 medewerkers dat het operationele personeel zich relatief veilig voelde. Er was ook nauwelijks sprake van vermijdingsgedrag.

Wel voelden medewerkers zich ’s avonds een stuk minder veilig dan gedurende de dag. Daarnaast waren medewerkers vooral bang om geconfronteerd te worden met verbaal geweld. De meeste medewerkers verwachtten niet fysiek bedreigd te worden en nog minder medewerkers waren bang daadwerkelijk fysiek aangevallen te worden tijdens de dienst. Dit jaar zal het onderzoeksbureau een vervolgonderzoek verrichten.