Ondernemingsraad NS: Staat te sturend bij nieuwe strategie

De nieuwe strategie van NS is grotendeels bepaald door minister Dijsselbloem van Financiën en staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu. Daarmee heeft de Staat een te sturende rol op zich genomen. NS-personeel wil daarom dat het kabinet zich minder met NS gaat bemoeien. Dit heeft Gerard Wold, voorzitter van de centrale ondernemingsraad (COR), gezegd tegen dagblad NRC.

Volgens Wold is de nieuwe strategie niet te verklaren vanuit zuiver bedrijfseconomische motieven en de Staat is dus leidend geweest, terwijl het kabinet zich volgens de COR niet te veel behoort te bemoeien met staatsbedrijven. Bovendien moet de Staat nu betrokken worden wanneer de COR de nieuwe strategie probeert tegen te houden. “Wat is in zo’n situatie de betekenis van medezeggenschap”, aldus Wold in de krant. “Welke rol kunnen wij nog spelen als COR?”

Advies

Dit weekend heeft de COR vanuit alle 34.000 medewerkers van NS een advies gestuurd aan NS-directeur Roger van Boxtel. Daarin spreken de personeelsleden van NS hun onvrede uit over het besluit van NS om niet langer mee te dingen naar regionale spoorconcessies. Het was overigens  meteen duidelijk dat de centrale ondernemingsraad niet volledig achter de nieuwe strategie van NS stond.

Nadat de strategie werd gepubliceerd, liet de centrale ondernemingsraad in een reactie weten het weliswaar in hoofdlijnen met de nieuwe strategie eens te zijn, maar tegelijkertijd wilde de COR dat NS mee zou blijven dingen naar regionale spoorlijnen, wilde ze dat de retail op de stations onderdeel bleef van NS en moest Qbuzz een Nederlands bedrijf blijven, met meerwaarde voor Nederland. Dit hoefde het bedrijf niet per se als onderdeel van NS te doen.

Wold zei tegen het NRC opnieuw dat de spoorvervoerder sowieso moet blijven meedingen naar regionale spoorconcessies, maar leek onder bepaalde voorwaardes wel de andere twee opties te willen overwegen. De retail zou kunnen worden afgestoten, maar pas nadat een evaluatie over het afstoten van drie winkelketens vorig jaar positief uitvalt. Busbedrijf Qbuzz kan worden verkocht, mits het bedrijf als eenheid behouden blijft en de arbeidsvoorwaarden voor alle medewerkers gelijk blijven. NS moet wel een regiefunctie behouden.

Onzekerheid over de toekomst

Door een gebrek aan politieke besluitvorming, wordt het personeel van NS tegenwoordig geconfronteerd met veel onzekerheid over de toekomst. Wold: “Wat weegt zwaarder voor NS: marktwerking of de nutsfunctie? Die keuze wordt maar niet gemaakt.” Ook door het niet langer meedingen naar regionale spoorconcessies, wordt volgens Wold geen duidelijke keuze gemaakt. “Als je voor marktwerking bent, is afhaken niet logisch want dan zijn er minder partijen. Als je tegen marktwerking bent, is het ook niet logisch want dan wil je dat NS een sterke positie houdt. Dit is economisch noch politiek te verdedigen.”

Die onzekerheid over de toekomst en de kritiek over de prestaties van NS laten hun sporen achter bij het personeel van de NS. “Na heel veel beuken kan een bedrijf imploderen”, aldus Wold. “Werknemers gaan afhaken.” De Centrale Ondernemingsraad sluit een rechtsgang niet uit.

FNV Spoor

Ook vakbond FNV Spoor heeft dinsdag de NS per brief gevraagd het plan van tafel te halen. ‘Het heil moet komen uit de hoek van goed bestuur dat zich leiden door lange termijn visies. De NS laten nu hun oren teveel hangen naar de aandeelhouder en de politiek’, stelt Andries van den Berg van FNV Spoor.

De vakbond uit stevige kritiek op het voornemen van de NS om de retailactiviteiten af te stoten, Qbuzz te verkopen en om niet meer mee te doen met regionale aanbestedingen. FNV wil daarom dat Roger van Boxtel een eigen visie op de toekomst ontwikkelt. “Eén die gericht is op de lange termijn en die rekening houdt met de belangen van de NS, medewerkers en reizigers.”