Minder fysieke agressie-incidenten in treinen van NS in 2015

Het aantal gevallen van fysieke agressie in de trein is in 2015 met 23 procent gedaald in vergelijking met 2014. Maar het is nog maar de vraag of dit te maken heeft met het maatregelenpakket voor een betere sociale veiligheid, dat NS sinds maart vorig jaar aan het uitvoeren is. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Sociale Veiligheid op het spoor. Quickscan maatregelenpakket verbetering sociale veiligheid in treinen en op stations‘.

In het rapport is het maatregelenpakket van NS na een jaar geëvalueerd. De onderzoekers verwachten dat in ieder geval vijf van de acht maatregelen die de spoorvervoerder al heeft genomen of wil gaan nemen positief kunnen uitpakken, maar merkten over het afgelopen jaar nog weinig resultaat op voor de objectieve of subjectieve sociale veiligheid in de treinen en op de stations. Naast een daling van het aantal fysieke geweldsincidenten, merkten de onderzoekers namelijk ook een stijging van de overlast – met name door bedelaars en muzikanten -, een hoger aantal verbale incidenten en meer diefstal op.

OV-chippoortjes

De onderzoekers willen benadrukken dat de maatregelen nog lang niet allemaal volledig of pas recentelijk geïmplementeerd zijn. Daarom willen zij nog geen definitieve conclusies verbinden aan hun bevindingen over de effecten van de maatregelen voor sociale veiligheid. Voorlopig lijkt echter alleen het sluiten van de OV-poortjes een resultaat tot gevolg te hebben gehad. “Uit indicatieve cijfers blijkt bij de versneld gesloten stations na de sluiting van de poortjes een daling te zien van het aantal geregistreerde incidenten fysieke agressie en overlast op stations”, zo valt te lezen in het rapport. Tegelijkertijd steeg ook hier het aantal geregistreerde gevallen van diefstal, zakkenrollerij en vandalisme sinds de sluiting van de poortjes.

De onderzoekers willen zich daarom ook niet wagen aan een verklaring voor de vermindering van het aantal fysieke geweldsincidenten. Wel blijkt uit het onderzoek dat alle geïnterviewde beleidsmedewerkers aangeven dat met het afkondigen van het pakket aan maatregelen een belangrijk signaal is afgegeven richting samenleving, daders en betrokken organisaties. Het pakket heeft aantoonbaar geholpen om zaken te agenderen, prioriteren en versnellen.

De onderzoekers wilden tevens nog een aanbeveling doen. Volgens hen kunnen de camera’s vooral positief zijn voor de vergroting van de sociale veiligheid wanneer ze gebruikt worden om direct in te grijpen bij (beginnende) incidenten. Door de beelden steeds live te bekijken, kan de effectiviteit van die camera’s vergroot worden.

Maatregelen

De NS implementeert sinds maart 2015 acht extra maatregelen om de sociale veiligheid te bevorderen. De spoorvervoerder is begonnen met de inzet van dubbele bemensing op risicovolle lijnen en momenten, extra cameratoezicht, zowel op de stations als in de treinen, en het versneld sluiten van de OV-chippoorten.

Bovendien werkt NS intensiever samen met de politie, worden de stationsverboden versneld ingevoerd, komt er een ‘Lik op stuk’-aanpak bij overtredingen en zet de spoorvervoerder extra in op de hulpverlening en opvang van overlastgevers.