Mogelijke uitbreiding spoor in nieuwe concessie noordelijke provincies

De nieuwe vervoerder die vanaf 2021 het treinvervoer mag verzorgen in de provincies Friesland en Groningen, moet voorbereid zijn op een uitbreiding van de spoorverbindingen. Dit blijkt uit het Programma van Eisen voor de nieuwe spoorconcessie in het noorden van het land, dat deze week is gepubliceerd. De huidige concessie op het spoor is momenteel nog gegund aan Arriva, maar in de zomervakantie van 2017 hopen de twee provincies al de nieuwe vervoerder bekend te maken.  

De provincies Fryslân en Groningen willen dat de snel- en stoptreinen tussen Leeuwarden en Groningen worden doorgetrokken tot het nieuwe station Europapark. Verder wordt onderzocht of tijdens de looptijd van de concessie een treindienst tussen Groningen en Stadskanaal of zelfs Emmen kan worden gerealiseerd en de concessiehouders wensen momenteel dat de treinen naar Leer worden doorgetrokken naar Bremen. De vervoerder moet hieraan meewerken.

Duurzame ontwikkelingen

De nieuwe concessie wordt gegund voor 15 jaar. Die langere exploitatietermijn is nodig om tot het vervoer nog rendabel te maken, vooral nu moet worden geïnvesteerd in de duurzaamheid. Er worden steeds hogere eisen gesteld aan de vervoerder op het gebied van innovatie en investeringen in het rollend materieel. Die investeringen moeten de vervoerders wel terug kunnen verdienen. “Om voldoende tijd aan de concessiehouder te gunnen om de concessie terug te verdienen en om te bevorderen dat de vervoerstarieven ondanks hoge investeringen zo laag mogelijk gehouden kunnen worden, is een looptijd van 15 jaar wenselijk”

Hoewel de huidige concessie voor Arriva pas over vier jaar verloopt, heeft de vervoerder nu al het Programma van Eisen geplaatst. Door op tijd met de aanbesteding van start te gaan, wordt gehoopt dat de nieuwe vervoerder in ieder geval genoeg tijd heeft om nieuw materieel te bestellen en in december 2020 dus helemaal klaar te zijn om met de concessie te beginnen. In Groningen dient elektrisch materieel ingezet te worden, terwijl in Friesland elektrische treinen de voorkeur hebben. Het vervoer zal echter pas volledig zero emissie hoeven te worden uitgevoerd in de volgende concessie, dus in 2035.

Flexibele aanbesteding

In de 15 jaar van de concessie, wordt rekening gehouden met nieuwe ontwikkelingen. Daarom hebben de provincies een ‘ademende concessie’ opgesteld. Dit betekent dat er flexibiliteit bestaat in de concessie voor de inhoud, het proces en zelfs de financiën. In de lopende concessie kan het vervoerproduct van de reiziger worden aangepast en wordt er flexibel omgegaan met de wijze waarop de concessieverleners, de concessiehouder en andere betrokken partijen met elkaar samenwerken.

Bovendien wordt er een flexibiliteitsregeling ingesteld, waarmee veranderingen transparant en correct verrekend kunnen worden. Dit kan betekenen dat gedurende de concessie veranderingen worden gedaan aan wat is geëist door de provincies óf wat is geboden door de vervoerder en zelfs de financiële middelen. “Doorontwikkeling staat of valt met een voor alle partijen acceptabele verrekening van wijzigingen”, valt te lezen in het Programma van Eisen.

Er kan van 5 november tot en met 17 december van dit jaar gereageerd worden op dit Programma van Eisen. Begin 2017 wordt dan het definitieve bestek bepaald en in juni moeten alle mogelijke inschrijvers hun bod indienen.