Belgische overheid onderzoekt mogelijke privatisering NMBS

De federale regering van België gaat ‘rustig bekijken’ of de spoormaatschappij NMBS geprivatiseerd moet worden. Dat zei Johan van Overtveldt, de Belgische minister van Financiën, vrijdagochtend in het radioprogramma De Ochtend. Er komt een werkgroep die zich de komende maanden gaat buigen over de positie van overheidsbedrijven. 

Dit betekent dus nog dat de privatisering zeker doorgaat of dat dit op korte termijn al aan de orde is. De minister benadrukte dat hij niet op zaken vooruit wil lopen. Hij wil eerst de huidige stand van zaken bij NMBS bekijken. “Wat bijvoorbeeld anders of beter zou kunnen in het mobiliteitsprobleem van ons land, dat toch niet klein is. We gaan de kar niet voor het paard spannen: eerst de analyse, dan de conclusies.”

Privatiseren

De Belgische overheid heeft volgens Van Overtveldt in het zomerakkoord afgesproken om te bekijken naar de positie van alle overheidsparticipaties. Daarmee verwees hij in eerste instantie naar de aandelen in verzekeringsbank Belfius en telecombedrijf Proximus, maar ook naar de spoorwegmaatschappij. Vorig jaar leek vicepremier Alexander de Croo ook al te spelen met het idee van meer marktwerking en sprak over ‘deels privatiseren’.

De Standaard haalt echter minister Francois Bellot van Mobiliteit aan, die via zijn woordvoerder stellig ontkent dat er plannen zijn om de spoorwegmaatschappij te privatiseren. Dit zou helemaal niet in het regeerakkoord staan. “Wij bekijken op welke manier we de NMBS kunnen moderniseren, zodat het bedrijf een toekomst heeft in de geliberaliseerde spoorwereld in 2023.”

Liberalisatie passagiersvervoer

Daarmee verwijst hij naar de Europese afspraken om de spoormarkt voor passagiersvervoer te liberaliseren. Het blijft echter mogelijk om het vervoer onderhands te gunnen aan één partij. Dit gebeurt ook in Nederland, waar NS onder strikte voorwaarden zijn positie op het hoofdrailnet kan behouden. Die strikte voorwaarden houden bijvoorbeeld in dat reizigers tevreden moeten zijn en dat er voldoende treinen rijden.

De woordvoerder van Bellot benadrukt daarom dat de Belgische overheid haar best doet om de spoorvervoerder te stimuleren zo goed mogelijk te presteren. Als die prestaties op peil gehouden worden, is een privatisering in 2023 niet nodig. “Maar we zullen dan moeten kunnen bewijzen dat we het monopolie mogen houden.” Met name stiptheid is een probleem bij de NMBS en daarom is de vervoerder al druk aan de gang met een verbeterplan.

Privė-investeerder

Het idee kan op weinig enthousiasme rekenen van voormalig NMBS-topman Jo Cornu. Hij stelt tegen dagblad De Standaard dat een privatisering niet eens haalbaar is. “Als men een privatisering wil overwegen, dan moet men de NMBS meer vrijheid geven. Geen mens zal investeren in de NMBS als er geen grotere tariefvrijheid komt.” Hij noemt het een illusie om nu een privé-investeerder aan te trekken voor de NMBS.

Lees ook:

• Finland opent vanaf 2020 spoormarkt voor passagiersvervoer