Vakbonden pleiten bij NS-directeur voor behoud conducteur
De spoorvakbonden VVMC, CNV en FNV Spoor roepen NS-topman Roger van Boxtel op zich hard te maken om op elke trein minimaal één conducteur te krijgen. De vakbonden doen dit pleidooi in reactie op een filmpje van NS, waarin vier Managers Service & Operations keuzes over de toekomst van NS krijgen voorgelegd. Als ze een keuze moeten maken tussen het winnen van alle concessies of het behoud van een conducteur op iedere trein, kiezen zij allemaal voor het eerste.
De vakbonden noemen die keuze ‘ontoelaatbaar’, juist omdat een conducteur belangrijk is om de KPI’s reizigerstevredenheid en sociale veiligheid te behalen. “Laten we in Nederland met zijn allen ons stevig inzetten om op iedere trein in iedere concessie minimaal één conducteur te krijgen. Dat is goed voor de punctualiteit, het serviceniveau en de spoorweg- en sociale veiligheid. Iets waar Van Boxtel absoluut niet op tegen kan zijn.”
NMBS
De spoorvakbonden vragen de NS-topman het voorbeeld van zijn Belgische collega te volgen. Naar aanleiding van berichten dat in België in de toekomst op sommige trajecten mogelijk de treinbegeleiders zouden komen te vervallen, gaf CEO Sophie Dutordoir van de NMBS onlangs aan dat er geen sprake van kan zijn om in bepaalde treinen de treinbegeleider af te schaffen.
Volgens haar zijn de treinbegeleiders onmisbaar voor het vertrek, service en veiligheid voor de medewerkers en voor de reizigers en dat geldt ook voor de Nederlandse situatie, vinden VVMC, FNV en CNV. “De gezamenlijke Nederlandse spoorvakbonden zijn tegen concurrentie op arbeidsvoorwaarden en stellen dat voor iedere concessie de bezetting van personeel en arbeidsvoorwaarden van het niveau van het hoofdrailnet zouden dienen te gelden.”
Arbeidsvoorwaarden
De vakbonden geven al langer aan dat ze gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden willen in iedere concessie, omdat op die manier niet over de rug van de werknemers en ten koste van service en veiligheid geconcurreerd kan worden. “Indien NS meegaat naar de race naar beneden verdwijnen niet alleen de conducteurs van de trein, maar komen er veel meer functies bij NS onder druk te staan.”
NS heeft FNV op verzoek gemeld dat het hier gaat om een ludiek filmpje gaat, waaraan deze MSO’s op eigen titel hebben meegewerkt. Het zou geen NS-beleid zijn en bovendien is dit een politieke kwestie.
In mijn optiek is de controle van vervoerbewijzen nog steeds niet verdwenen door de poortjes. Zwartrijden vindt nog steeds plaats en hier gaat het dan vaak om de harde kern die lak heeft aan de poortjes en regeltjes. Wellicht gaat meneer Eduard de Jong eraan voorbij dat iedere Hoofdconducteur een EHBO diploma heeft en de machinist niet. De Hoofdconducteur speelt een grote rol bij de beleving van sociale veiligheid in en om de trein en de algehele spoorwegveiligheid in het bijzonder.
Na het invoeren van de toegangscontrole door middel van de poortjes op de stations, is de noodzaak tot het controleren van vervoerbewijzen verdwenen. In de nieuwste serie treinen is er geen verschil meer tussen het comfort in de 1e en de 2e klas. De conducteur is feitelijk overbodig geworden: het sluiten van de deuren kan net zo goed of zelfs nog beter door de machinist gedaan worden. Laat de conducteur dezelfde weg gaan als de stoker na het rijden van de laatste stoomlocomotief.
Idealiter loopt een conducteur af en toe even door de trein. Dit schrikt grijsrijders in de 1e klas af, en ander reizigers kunnen om reisinformatie vragen. Maar helaas roepen veel conducteurs de betwiste maatregel op zich af doordat zij de reis doorbrengen in de niet-gebruikte bestuurderscabine of, met collega’s, in de 1e klas. Wie 1e klas reist, hoor je zelden spreken over de ‘onzichtbare conducteur’. Kortom conducteurs, laat je wat vaker zien als jullie je functie willen behouden.
Met een Neoliberaal als directeur: weinig kans.
Goh, zouden andere bedrijven daar al ervaring mee hebben? Ja, al meer dan vijftig jaar!
De stedelijke vervoerbedrijven schaften de conducteur in de jaren ’60 af. Inmiddels zitten er bij het GVB weer conducteurs op de tram, achter een fraaie balie. Bij de RET is de lopende conducteur teruggekeerd.
Misschien moet NS eerst eens te rade gaan bij collega-vervoerders, alvorens uit bezuinigingswoede de conducteur uit de trein te halen.
Gezien de geringe trefkans van conducteurs tijdens mijn 7/7 dagen treinreis per week zou je denken dat dit besluit al lang is genomen. Ik zie graag op elke trein een zichtbare HC overigens.
Het is geen echte keuze die men niet moet maken, want het is EN EN, niet OF OF. Het probeem is dat managers de hierarchie volgen en wel operationele mensen zullen wegsturen ten koste van de kwaliteit. Vervolgens is er veel window dressing nodig om dit te verbergen in de rapportages. Beter is om meer samen te werken t.b.v. de klant (het Fyra-rapport toonde eilandcultuur aan) en minder lagen in de organisatie. Voordeel is dat de kosten lager zijn en de genoemde keuze niet hoeft te maken.