‘MaaS-experts en gebruikers verschillen van inzicht’

Experts op gebied van Mobility as a Service en potentiële gebruikers zitten niet helemaal op een lijn. Daarnaast lijken vooral beleidsmakers er vanuit te gaan dat MaaS leidt tot een betere marktwerking. Onderzoekers zijn veel minder optimistisch op dat punt. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM).

De resultaten van het onderzoek zijn voornamelijk gebaseerd op analyses van een onlinevragenlijst die is
uitgezet onder MaaS-experts: professionals uit de wereld van verkeer en vervoer, mensen die kennis hebben over MaaS vanwege hun huidige of recente werkzaamheden. Het KiM onderscheidt vier soorten experts: onderzoekers, beleidsmakers, consultants en dienstverleners.

Voor de beantwoording van een onderzoeksvraag over de toegevoegde waarde voor de gebruikers deed het kennisinstituut een beroep op het Mobiliteitspanel Nederland (MPN), een langlopend verplaatsingsonderzoek door het KiM

Lage reiskosten

Er blijkt ‘een mismatch’ te zijn tussen de door experts genoemde kenmerken van MaaS en de door potentiële gebruikers gezochte kenmerken. Volgens de experts biedt MaaS een app, keuzevrijheid, een reisadvies op maat en ontzorging. Potentiële gebruikers geven aan vooral behoefte te hebben aan betrouwbare reistijden, veiligheid, het gebruik van een eigen voertuig en lage reiskosten.

De kenmerken ‘keuzevrijheid’ en ‘een gepersonaliseerd reisadvies’ bieden volgens het KiM de grootste kans om een brug te slaan tussen hetgeen MaaS te bieden heeft en hetgeen mensen zoeken wanneer zij zich verplaatsen, omdat we hierbij de grootste overlap zien.

Onderzoekers zijn op dit punt het minst optimistisch

De experts zien kansen om via MaaS marktwerking te stimuleren, vooral vanwege een directe koppeling van vraag en aanbod, meer concurrentie en een verminderd eigen voertuigbezit. Vooral beleidsmakers lijken vertrouwen in deze ontwikkeling. Onderzoekers zijn op dit punt het minst optimistisch.

Mobiel blijven

In de optiek van de meeste experts is MaaS vooral een antwoord op de vanzelfsprekendheid waarmee reizigers de auto gebruiken. MaaS biedt hen immers alternatieven. Deze alternatieven zijn in de eerste plaats goed voor een verminderde afhankelijkheid van de auto, minder congestie en een efficiënter ruimtegebruik. Daarnaast kunnen ze eraan bijdragen dat mensen mobiel worden of blijven.

Volgens de experts zijn jongvolwassenen, zonder kinderen en aan het begin van hun carrière, de meest
kansrijke doelgroep voor de adoptie van MaaS. Dit resultaat stemt overeen met eerder onderzoek dat het KiM deed.

Grote steden

De meest kansrijke verplaatsingsmotieven zijn werkgerelateerd, aldus de experts. Het gaat dan primair om zakelijke verplaatsingen in de werksfeer en secundair om het woon-werkverkeer. Ook sociale en recreatieve verplaatsingsmotieven scoren redelijk.

Op basis van eerdere onderzoeken lijken de laatst genoemde motieven het meest kansrijk voor het gebruik van MaaS, concludeert het KiM. De meest kansrijke gebieden voor de adoptie van MaaS zijn de grote steden – zowel het centrum als de randen. Dit sluit volgens de onderzoekers aan bij de bevindingen in de internationale literatuur: de ideale voedingsbodem voor MaaS is de grote stad.

26 november organiseert VerkeersNet het eerste MaaS Congres in België. Wie zijn of haar kennis, product of ervaring wil delen met het grote publiek, wordt gevraagd zich kenbaar te maken.