‘Coronacrisis maakt pijnlijke situatie taximarkt extra duidelijk’

Het doelgroepenvervoer staat grotendeels stil en veel chauffeurs zitten noodgedwongen thuis. Voor Minke Jansma van FNV bevestigt de huidige situatie nog eens hoe kwetsbaar de sector is. In haar column voor TaxiPro spreekt Jansma de hoop uit dat de crisis in elk geval zorgt voor breed besef dat er echt iets moet veranderen.

Nadat het kabinet besloot de scholen te sluiten, ging het hard met de terugloop van werk in de taxibranche. Niet alleen in het schoolvervoer maar ook in het werk voor instellingen, zorgverzekeraars en op het gebied van de wmo: overal kwam het vervoer grotendeels tot stilstand. Als gevolg daarvan stromen de signalen van chauffeurs bij ons binnen. Zij zitten noodgedwongen thuis en weten niet waar ze aan toe zijn. Hun contracten worden niet verlengd, opeens worden ze niet meer ingezet worden of ze moeten juist doorwerken, met alle onzekerheid over de veiligheid van dien.

In deze onzekere tijden is het lastig om de werknemers zekerheid en duidelijkheid te bieden. Ook werkgevers weten niet waar ze aan toe zijn en hoe lang dit gaat duren. Deze crisis maakt nogmaals pijnlijk duidelijk hoe de situatie in de branche is. Jaren van aanbesteden tegen de laagste prijs en toch maar doorgaan heeft gezorgd voor bedrijven zonder reserves.

Ontslag of gedwongen verlof

Toen de eerste ritten verdwenen, kwamen ook al de eerste signalen van bedrijven die het niet meer gingen redden zonder de inkomsten. Ook nadat het kabinet gezamenlijk met werkgevers en vakbonden gekomen was tot maatregelen om ondernemers door de coronacrisis te leiden, was duidelijk dat nog twee weken geen inkomsten hebben voor sommige ondernemers al geen haalbare kaart was.

Als vakbond krijgen we nu een hoop bijzondere verhalen te horen. Over chauffeurs die vaststellingsovereenkomsten aangeboden krijgen, of die domweg ‘ontslagen’ worden terwijl dat juridisch niet kan. Chauffeurs die worden gedwongen om verlof op te nemen. Bedrijven die aangeven dat iedereen nu met onbetaald verlof is en bedrijven die chauffeurs nu gewoon laten komen om ‘onnozele’ werkzaamheden te doen omdat de werkgever immers zo goed is om het loon door te betalen. Dit zijn allemaal keuzes uit armoede. Ik geloof oprecht niet dat deze ondernemers zo geboren zijn en denken dat dit normaal is. Ze willen de kop boven water houden en dat zorgt voor vreemde taferelen op de arbeidsmarkt in de taxisector.

Ook positieve verhalen

Je zou er als vakbondsbestuurder verzuurd van kunnen raken als er niet ook positieve verhalen tegenover staan. Werkgevers die hun personeel geruststellen en aangeven het loon 100 procent door te betalen, die hun werknemers goed informeren, samen met hun mensen naar oplossingen zoeken en die mooie initiatieven ontplooien ter ondersteuning van de maatschappij.

Goed werkgeverschap is niet alomtegenwoordig in de branche. Maar crisis of geen crisis: het is een groot punt van aandacht. Mededogen, waardering en respect voor jouw eigen mensen die zich iedere dag voor je inzetten zouden kernwaarden moeten zijn voor iedere werkgever. Ik kan alleen maar hopen dat uiteindelijk uit de crisis rondom corona in ieder geval iets goeds komt, het besef dat het in de sector zo echt niet langer kan. Werknemers verdienen een betere positie in de branche met fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en een fatsoenlijke behandeling. En werkgevers verdienen het om te kunnen ondernemen met eerlijke tarieven.

Dus als deze crisis achter de rug is, ga ik er vanuit dat er niet meer ingeschreven wordt als de prijs niet toereikend is. Dat er geen risico’s geaccepteerd worden die door de ondernemer niet gedragen kunnen worden en dat opdrachtgevers er door werkgevers en werknemers gezamenlijk van doordrongen worden wat nodig is om kwaliteit te kunnen leveren.