Snelwegbus heeft weinig aantoonbare effecten op filedruk

De inzet van snelwegbussen heeft tot gevolg dat het aantal voertuigen op de weg met drie procent kan afnemen en dit is al te merkbaar voor het aantal files. Toch vindt staatssecretaris Dijksma dat het nauwelijks effect heeft op de filedruk in Nederland. Dit zegt de staatssecretaris naar aanleiding van het onlangs gepubliceerde eindrapport over een pilot met de inzet van snelwegbussen. 

Het is bijzonder dat Dijksma oordeelt dat de inzet van snelwegbussen geen zichtbaar heeft op de filedruk, want dit strookt niet helemaal met  de conclusie die in het rapport ‘Eindrapport landelijke pilot snelbus‘ naar voren komt. Een afname van 100 autoritten komt in de praktijk overeen met een afname van 3 procent, op een gemiddelde spitsbezetting op de wegen van 3500 motorvoertuigen. Het onderzoek concludeert ook dat 3 tot 5 procent minder voertuigen op de weg al merkbaar is en positieve gevolgen heeft voor de filedruk. Dit zou dus betekenen dat de snelwegbussen eigenlijk wel effect zouden moeten hebben.

Pilot met snelwegbussen

De pilot is een samenwerking tussen de overheid en de decentrale overheden en heeft tussen 2012 en 2015 gelopen, nadat Emile Roemer een motie indiende waarin de regering verzocht werd de mogelijkheden voor een landelijk Interlinernet te onderzoeken. Een dergelijk systeem van snelbussen zou namelijk een oplossing moeten vormen voor de fileproblemen in de Randstad, omdat de bus over de vluchtstrook kan rijden. Voor de pilot zijn er drie snelwegbussen ingezet op de trajecten Breda – Utrecht de Uithof, Almere – Utrecht de Uithof en Blaricum – Amsterdam Amstel, via Huizen.

Deze snelwegbussen vormen met name een oplossing op trajecten waar geen goede treinverbinding aanwezig is en waar in de spits veel files ontstaan. Dit erkent Dijksma. “Op filegevoelige relaties zonder goede treinverbinding is de snelbus een alternatief voor de auto.” Daarvoor is het wel belangrijk dat er goede campagnes worden ontwikkeld, waarbij ingezet wordt op de snelheid van deze bussen, het comfort en de op- en overstapmogelijkheden.

Automobilist

Het is interessant dat ook automobilisten bereid bleken om met deze bus te reizen. Veelal toont onderzoek aan dat het zeer lastig is om automobilisten te bewegen om hun auto te laten staan en gebruik te maken van het openbaar vervoer. Maar een van de campagnes richtte zich bewust op automobilisten en zij bleken ook interesse te hebben om af en toe hun eigen auto te laten staan. Het onderzoek heeft uitgewezen dat het mogelijk is een grote groep van ongeveer 2.000 deelnemers, waaronder ongeveer 1.400 automobilisten, te interesseren voor de snelbus

Van alle automobilisten die tijdens de pilot met de zogenaamde ‘probeerkaart’ als proef gebruik mochten maken van deze bus, gaf bijna 50 procent aan ook later nog met de bus te willen blijven reizen. Na één campagne ging 13 procent meteen in op een vervolgaanbod van de vervoerder en bij een andere campagne zei zelfs 27 procent van alle gebruikers ja tegen dit vervolgaanbod. Het onderzoek was nog niet dusdanig uitgebreid dat de vervoerders ook kunnen zeggen of deze reizigers ook werkelijk later nog gebruikmaakten van de bus.

Succes buslijn

Verder is het opvallend dat deze buslijnen steeds succesvoller zijn geworden. Veel buslijnen – met name in het streekvervoer – zien juist het aantal reizigers al een tijdje dalen, maar sinds de introductie in 2012 is voor iedere lijn die meedeed aan de pilot het aantal reizigers gegroeid. Lijn 400 is in de pilotperiode de grootste reizigersgroei gezien – bijna een verdubbeling van het aantal reizigers – maar ook de andere lijnen deden het goed.