64% Nederlandse busvloot kansrijk voor betaalbare elektrificatie

Niet eens 40 procent van alle bussen in Nederland rijdt meer dan 300 kilometer per dag. En slechts 6 procent rijdt meer dan 500 kilometer per dag. Daarmee komt al bijna tweederde van de Nederlandse busvloot in aanmerking om relatief eenvoudig en betaalbaar geëlektrificeerd te worden. Die conclusie trekt CROW na een onderzoek van Bureau Duinn.

Vrijwel elke nieuwe generatie zero emissie-bussen kreeg in de afgelopen jaren een steeds grotere actieradius. Een elektrische bus met recente batterijtechniek kan daarom al snel 300 kilometer rijden zonder onderweg te hoeven bijladen. CROW besloot opdracht te geven tot een onderzoek om erachter te komen in hoeverre dit voldoende was voor de huidige omlopen in het OV. Bureau Duinn keek naar de dagkilometrages van alle voertuigen. Op basis daarvan kan geconcludeerd worden dat de huidige technieken toereikend zijn voor een behoorlijk aantal buslijnen in Nederland. Tijdens het OV Congres bespreken experts de kansen voor elektrische busvervoer en de uitdagingen die corona veroorzaakt.

Actieradius

Die actieradius is nog steeds minder dan die van een diesel- of gasbus. En het laden van deze voertuigen heeft logistiek gezien ook meer voeten in de aarde dan bij de voertuigen op de meer traditionele brandstoffen. Dat zijn redenen waarom je tot voor kort vaak hoorde dat elektrische bussen alleen geschikt waren voor stedelijk vervoer. In het streekvervoer zijn de afstanden te lang en is het plaatsen van laadinfrastructuur vaak financieel niet aantrekkelijk. Maar toch blijkt uit deze analyse dat nog een fors deel van  de huidige buslijnen kansrijk is voor relatief eenvoudige en betaalbare elektrificatie met batterijbussen.

CROW is zelf daarom erg positief over de ontwikkeling van zero emissie-busvervoer in Nederland. In 2016 werd het Bestuursakkoord Zero Emissie Busvervoer ondertekend door de vervoerders en de decentrale overheden en dat lijkt haalbaar zolang de ontwikkeling van de afgelopen jaren wordt doorgezet. Vooral sinds 2019 kwamen er maandelijks stapsgewijs bussen bij en CROW stelt dat het aandeel zero emissie-bussen in Nederland komend jaar zal groeien tot 26 procent, zolang alles goed blijft gaan. Daarbij is geen rekening gehouden met de mogelijke impact van corona.

Laatste 30 procent

“Met de huidige planningen en inschattingen kunnen we ervan uitgaan dat, als de coronacrisis niet tot grote vertragingen leidt, er in 2025 ongeveer 3300 ZE-bussen in gebruik zijn”, meent CROW. Dat is ruim 60 procent van het totale netwerk. In de laatste vier jaar tot 2030 moeten er dan dan nog 400 oude diesels vervangen worden.

Tekst loopt door onder afbeelding

CROW: “Qua aantallen is dat goed te doen. Wel worden de laatste tranches waarschijnlijk het lastigst: lange streeklijnen, lijnen met bussen die meer dan 500 kilometer op een dag rijden en lijnen met zeer veel reizigers. Hier liggen nog de nodige uitdagingen in het verschiet.” Deze bussen leggen samen namelijk meer dan de helft van het totale aantal dienstregelingskilometers af. 30 procent van de bussen waarover hier gesproken wordt rijdt dagelijks meer dan 300 kilometer en 6 procent legt zelfs 500 kilometer per dag af.

Nieuwe technieken

Oplossingen liggen in het verschiet. CROW ziet bijvoorbeeld kansen in de de composietbussen van Ebusco, die een bereik hebben voor 500 kilometer. Het is de bedoeling dat deze voertuigen in 2021 op de markt komen. Zodra die actieradius binnen handbereik is, blijft nog 6 procent van de bussen over waarbij de elektrificatie ingewikkeld is. Daarvoor zou gewacht kunnen worden op zwavel-lithiumbatterijen, waarvan wordt gezegd dat ze tot wel 1.000 kilometer kunnen rijden op een volle accu. En waterstof mag evenmin uitgevlakt worden.

Mocht niet op de nieuwe technieken gewacht kunnen worden voor een buslijn waar het voertuig dagelijks honderden kilometers moet rijden, zijn er twee opties. CROW benadrukt dat een elektrische bus nu eenmaal minder flexibel inzetbaar is in de dienstregeling dan een dieselbus. Tot nog toe hebben vervoerders er regelmatig voor gekozen om meer zero-emissiebussen aan te schaffen dan het aantal brandstofbussen dat plaats moet maken. Een tweede mogelijkheid is het realiseren van extra laadvoorzieningen onderweg. Een nadeel daarvan zijn echter de extra kosten voor het aanleggen van de infrastructuur en voor de wachttijd.

Het Bestuursakkoord Zero Emissie Busvervoer leek haalbaar tot corona toesloeg. Hoe denken vervoerders, vervoersautoriteiten en toeleveranciers hier nu over? Registreer je gratis voor het webinar over dit thema op 1 juli via www.ovcongres.nl.