‘OV-personeel verdient meer waardering in 2022’
De OV-sector zou zich niet mogen verschuilen achter een overheid die te weinig betaalt, schrijven Hanane Chikhi en Evert Jan van de Mheen van CNV Vakmensen in hun eindejaarsblog voor OVPro. De twee onderhandelaars hopen dat 2022 een jaar gaat worden waar met meer tevredenheid op kan worden teruggekeken.
BLOG – Nederland is weer op slot gegaan. Een vreselijke boodschap, zo vlak voor de Kerst. Niet alleen voor de ondernemers die hierdoor getroffen worden, maar voor heel Nederland. Onze eerste gedachten gaan naar de mannen en vrouwen in de zorg, die sinds het begin van de coronacrisis nog geen moment de kans hebben gehad om op adem te komen. Maar zij zijn het niet alleen die Nederland draaiend houden. Ook al die werknemers in het openbaar vervoer vervullen een cruciale rol.
Personeelstekort
Al heel snel bij de aanvang van de crisis werd duidelijk dat het openbaar vervoer een vitale sector is en moet blijven rijden. Dat is mooi om te horen, maar dat gaat niet vanzelf. De OV-bedrijven hebben in 2020 massaal flexkrachten de deur gewezen. En die zijn, begrijpelijk, niet meer teruggekomen. Als je als sector zo slecht met je uitzendkrachten omgaat, dan betaal je daar de prijs voor.
Het gevolg is dat de vraag naar chauffeurs enorm is. In verschillende concessies kunnen de beoogde nieuwe dienstregelingen niet worden gereden en geldt de vakantiedienstregeling. Niet omdat er geen reizigers waren – al worden dat er vanwege de lockdown helaas wel weer minder – maar simpelweg vanwege het tekort aan chauffeurs.
Waardering
Maar hoe zit het met de waardering voor de inzet van deze mannen en vrouwen? Ook nu is het personeel weer de sluitpost van de begroting. Dat zie je aan alles. De kwaliteit van de bus is belangrijker dan de chauffeur die ermee moet rijden. En dat alleen om de opdrachtgevers tevreden te stellen. In de Drechtsteden is het al drie jaar ellende met de nieuwe bussen. In Groningen valt het nieuwe elektrische materieel regelmatig stil en dat geldt ook in andere concessies waar met nieuw materieel gereden moet worden.
Wat daarbij even vergeten wordt, is dat het de chauffeurs zijn die ermee moeten en die de klachten van reizigers moeten opvangen. Voor de werkgevers staat de klant op één, de bus op twee en de chauffeur misschien op drie, maar waarschijnlijk nog veel lager.
Sluitpost van de begroting
Sinds het begin van de coronacrisis hangt de sector aan het infuus van de overheid. En dat blijft in ieder geval zo tot september 2022. Terecht. Als je vindt dat het OV een vitale sector is, dan moet je ook over de brug komen en dat heeft de overheid ook gedaan. Tegelijkertijd houden de OV-bedrijven zelf de hand strak op de knip: een fatsoenlijke beloning voor de chauffeurs zit er niet in. Op 1 januari 2020 (bijna twee jaar geleden!) hebben zij voor het laatst een loonsverhoging gekregen. Omdat de inflatie de pan uit rijst, hebben zij inmiddels veel minder te besteden.
Eind vorig jaar zijn de vakbonden akkoord gegaan met een nullijn, omdat werkgevers aangaven dat ze aan het infuus liggen van de overheid en kostenverzwaring voor hen op dat moment niet haalbaar was. Daar hebben we eenmalig mee ingestemd, maar het houdt een keer op. Het kan niet zo zijn dat – door de coronacrisis en de financiële misère van de werkgevers – de OV-medewerkers nu de sluitpost van de begroting worden.
Een aantrekkelijke sector?
De sector mag zich niet verschuilen achter een overheid die te weinig betaalt. Je moet je mensen waarderen. In geld, maar niet alleen dat. Je moet het terugzien in fatsoenlijke diensten. In goed materieel. En met uitzendkrachten die meer zijn dan de stopverf om de gaten in de planning te vullen. Laten we hopen dat 2022, ondanks een slechte start, toch een jaar gaat worden waar we aan het eind met tevredenheid op terugkijken. Maar bovenal: iedereen een gezond en veilig 2022 gewenst!
Hanane Chikhi en Evert Jan van de Mheen zijn onderhandelaars bij CNV Vakmensen.
