‘Winst dat álle politieke partijen OV belangrijk vinden’

In het verleden waren er nog politieke partijen die voor de auto waren en dus tegen het OV. Maar inmiddels onderschrijven alle partijen het belang van goed openbaar vervoer, bleek afgelopen week tijdens een verkiezingsdebat in Rotterdam over het OV in de provincie Zuid-Holland. Dit was georganiseerd door reizigersorganisatie Rover in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen op 20 maart.

“Het belang van OV werd niet eerder door alle partijen als vanzelfsprekend gezien – dat is winst”, vatte Willem Benschop van Rover de avond achteraf samen. Maar hoewel alle partijen het belang van goed OV onderschreven, waren de twaalf partijen het allesbehalve eens met elkaar over de manier waarop het openbaar vervoer het beste verbeterd kon worden. Slechts over één stelling konden de politici het met elkaar eens worden, namelijk dat OV-knooppunten belangrijk zijn en dus ook wat mogen kosten.

Stellingen

Een groot aantal thema’s werd tijdens de avond behandeld in stellingen waar de twaalf politici een keuze over moesten maken. Die stellingen waren onder andere gebaseerd op de veertien ambities, die de reizigersorganisatie eerder aan de (kandidaat-)Statenleden had aangeboden. “Als we willen voorkomen dat het verkeer compleet vastloopt, dan is een kwaliteitssprong van het OV in Zuid-Holland noodzakelijk”, stelde Rover hier.

Maar hoe die kwaliteitssprong moest worden bereikt, leverde nog flink wat discussie op. Een aantal partijen wil inzetten op een optimale combinatie tussen auto en OV, maar de meeste partijen vinden dat het openbaar vervoer een beter alternatief moet worden voor de auto. “Tot op heden is het OV nog niet concurrerend met de auto”, aldus Gerard van de Breevaart (SGP).

De meeste partijen toonden zich ook voorstanders van betere fietsvoorzieningen en goede aansluitingen tussen het traditionele OV en de fiets en deelsystemen voor een optimale ketenreis. Alleen Michiel Rogier van het CDA sprak de expliciete wens uit voor nieuwe en betere spoorverbindingen in de provincie. “Dit vraagt een lange adem en veel meer geld”, vertelde hij.

Tekorten

Een van de thema’s die uitgebreid aan bod kwam, was de verdeling tussen de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de provincie Zuid-Holland. Rover vroeg in een stelling of de politici vonden dat de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de provincie elkaar moesten helpen bij tekorten voor OV-projecten. Veel politici gaven echter aan dat hier een moeilijke constructie was gecreëerd. “De MRDH is géén democratisch orgaan”, stelde Willem Vermaat van de Partij van de Dieren. Hij kreeg na deze opmerking onder meer bijval het CDA, SP én van enkele toeschouwers in het publiek.

Toch is het wel belangrijk dat deze partijen elkaar bij uitzondering kunnen helpen, bracht Rogier in. Het gaat namelijk om gemeenschapsgeld en de hele provincie heeft er last van als er tekorten ontstaan bij OV-projecten van de MRDH. De provincie moet dan ook meer van zich laten horen als het mis lijkt te gaan. “Bijvoorbeeld bij de Hoekse Lijn had de provincie er veel beter bovenop moeten zitten”, aldus de CDA’er.

Jeroen Heuvelink van D66 besloot hier wel een kanttekening bij te plaatsen. “Als je het goed vindt dat de provincie Zuid-Holland de MRDH moet ondersteunen bij tekorten, zal steeds meer geld naar stedelijk gebied gaan. Daardoor is er nog minder geld beschikbaar voor de bereikbaarheid in dunbevolkte gebieden. Daarom vind ik dit geen goed idee.”

Verlaging OV-tarieven

De politici debatteerden ook flink over de stelling om het tarief van het OV-kaartje te verlagen met de opcenten, een provinciale belasting. De Partij voor de Dieren en de SP waren hier groot voorstander van, omdat het OV al prijzig genoeg is en de auto in de afgelopen jaren prioriteit had gekregen van de provincie.

Heuvelink (D66) sprak echter van een valse tegenstelling. “Opcenten zijn algemene opbrengsten van de provincie en dan ga je die investeren om het OV goedkoper te maken. Dan kun je dus minder andere investeringen doen in goed OV, knooppunten, fietspaden, etcetera. Als je discussieert over het verlagen OV-tarieven met de opcenten, moet je je bewust zijn dat dan andere dingen niet meer kunt doen.”

Erwin Hoogland van de VVD benadrukte dat de provincie in de afgelopen juist geld had uitgetrokken om de prijzen van het OV niet hoger te laten stijgen dan 2015. Volgens hem zijn de tarieven voor het OV in Zuid-Holland het goedkoopste van heel Nederland. Hier bracht Vermaat echter tegenin dat de OV-tarieven sinds de invoering van de OV-chipkaart ruim 20 procent zijn gestegen en de opcenten nog niet eens 3 procent. “De OV-reiziger is echt veel duurder uit, mede door uw beleid.”