Effecten verdwijnen OV-studentenkaart nog onduidelijk

De effecten van het verdwijnen van de OV-studentenkaart zijn voor de vervoerders nog onduidelijk. Veolia-directeur Manu Lageirse is bang dat het verdwijnen van de kaart zal leiden tot een verschraling van het openbaar vervoer in het algemeen. Volgens de NS zou de kortingskaart die in plaats van de studentenkaart komt en ook voor scholieren van het middelbaar beroepsonderwijs gaat gelden, wel eens positief voor de vervoerders kunnen uitpakken.

De VVD en PvdA willen de OV-studentenkaart in 2015 inwisselen voor een kortingkaart die ook gebruikt kan worden door scholieren in het middelbaar beroepsonderwijs. De vervoerskosten die studenten maken, zullen volgens het akkoord tot ‘een zeker maximum’ onder het sociaal leenstelsel gaan vallen. Ook studenten jonger dan achttien jaar in het mbo kunnen gebruik gaan maken van de kaart.

Onduidelijk

Het regeerakkoord is onduidelijk over het jaar waarin de studentenkaart definitief wordt afgeschaft. In het algemene deel van het akkoord staat dat de kaart in 2015 wordt afgeschaft, volgens de financiële paragraaf is dat echter in 2016. Op termijn moet het afschaffen van de studenten de schatkist structureel 425 miljoen euro opleveren.

Vanuit studentorganisaties wordt fel gereageerd op de plannen . Het verdwijnen van de OV-studentenkaart zou studenten vanwege hoge reiskosten dwingen naar de stad te verhuizen waar ze studeren. En dat zou weer een effect hebben op het aantal studenten dat met het openbaar vervoer reist.

Kortingskaart

Die effecten zijn volgens NS-woordvoerder Eric Trinthamer nog niet volledig in te schatten. “We weten nog niet in welke vorm deze kortingskaart wordt gegoten. Dat wordt pas begin 2013 duidelijk. Het zou zo maar beter kunnen uitpakken als de grote groep scholieren van het middelbaar beroepsonderwijs nu gaat deelnemen aan het treinverkeer middels een kortingskaart, maar ook dat moeten we afwachten.” Scholieren van het middelbaar beroepsonderwijs komen nu niet in aanmerking voor een OV-studentenkaart.

Trinthamer constateert wel dat studenten een enorm belangrijke groep reizigers zijn voor de NS. Zo maken studenten 30 procent uit van het aantal ov-reizigers tijdens de spitsen en hebben 620.000 studenten nu een studentenkaart. “Dat is een hele grote groep trouwe reizigers. Voor de NS is het ook belangrijk deze doelgroep aan te houden want gebleken is dat wanneer een student met het openbaar vervoer heeft gereisd dat later ook nog blijft doen. We spelen daarop ook in door bij beëindiging van de studentenkaart de klant een voordeelkaart aan te bieden.”

Desastreus

Volgens Manu Lageirse van Veolia kan het ‘koud’ verdwijnen van de studentenkaart zonder een goed alternatief desastreus zijn voor het openbaar vervoer. “Het vervoer van studenten maakt voor een kwart deel uit van de totale inkomsten van het openbaar vervoer. Als je dat wegsnijdt kan het ov dat niet aan. Dan krijg je een verschraling. Ik pleit ervoor om eerst een onderzoek te houden naar de gevolgen van het wegvallen van de studentenkaart. Maar dan moeten we eerst wel weten wat het alternatief inhoudt.”

‘Onzinnig’

De in 1991 ingevoerde studentenkaart is de kurk waar vervoerders op drijven. Vrijwel de complete groei van NS in de afgelopen decennia is toe te schrijven aan de studentenkaart. Dat het stads- en streekvervoer redelijk stabiel is gebleven, is eveneens te danken aan de kaart. Zonder OV-studentenkaart zouden veel verbindingen zijn opgeheven wegens gebrek aan reizigers. Jaarlijks ontvangen de Nederlandse vervoerbedrijven zo’n 700 miljoen euro voor de studentenkaart.

De VVD liet eerder dit jaar weten in een interview in OV-magazine de discussie over de afschaffing of versobering van de studentenkaart ‘onzinnig’ te vinden.

Fred Kramer

Feiten en cijfers