‘Subsidies hinderen goedkoper en beter nachttreinaanbod’
Als overheden in Europa nieuwe nachttreinen willen stimuleren, dan moeten zij dit op een manier doen die eerlijk en transparant is voor alle spoorbedrijven. Onderhandse marktverstorende subsidies die nu soms worden gegeven werken contraproductief, zegt secretaris-generaal Nick Brooks van ALLRAIL. Positieve maatregelen zijn bijvoorbeeld de verlaging van de infraheffing voor alle geliberaliseerde langeafstandstreinen of gelijke financieringsmogelijkheden voor spoorwegmaterieel.
Deze week heeft de Tsjechische private spoorvervoerder RegioJet aangekondigd achttien wagons voor haar nachttreinverbindingen gekocht te hebben. ALLRAIL, een belangenorganisatie voor nieuwkomers in het Europese personenvervoer, wijst erop dat privaat geld “hiermee wordt geïnvesteerd om de nachttreinmarkt te ontwikkelen”.
De uitbreiding vloeit voort uit een succesvolle obligatie-uitgifte in juni 2019 die 40 miljoen euro heeft opgebracht. “Hoe anders is het dat de Oostenrijkse en Zwitserse staatsbedrijven ÖBB SBB bij onder andere de Nederlandse overheid lobbyen om onderhandse marktverstorende subsidies voor hun nachttreinen binnen te halen”, aldus de belangenorganisatie.
Contraproductief
“Dergelijke subsidies zijn contraproductief doordat ze verhinderen dat nieuwe innovatieve private spoorwegmaatschappijen tot dezelfde markt kunnen toetreden. Daardoor zal het nachttreinaanbod ook in de toekomst beperkt en duur blijven.” SBB zou volgens ALLRAIL ook aan het lobbyen zijn voor nachttreinen ‘via marktverstorende onderhandse subsidies’. De belangenorganisatie waarschuwt voor een risico dat Europa terugvalt op mislukte modellen uit het verleden waarbij treinverbindingen sterk afhankelijk zijn van overheidssubsidies.
Er zijn juist ook innovatieve private vervoerders die bewijzen dat subsidies helemaal niet nodig zijn, vindt de belangenorganisatie. “RegioJet, Snälltåget, Leo Express en andere private Europese spoorbedrijven exploiteren reeds succesvolle nachttreinen die gebaseerd zijn op een klantgerichte aanpak en productformule, niet op marktverstorende subsidies.
Om een eerlijk speelveld te creëren pleit ALLRAIL voor een verlaging van de infraheffing voor alle geliberaliseerde langeafstandstreinen. Daarnaast onderstreept de organisatie het belang gelijke financieringsmogelijkheden voor het leasen of aanschaffen van spoorwegmaterieel. Ook kan een geïntegreerde kaartverkoop voor regionale, nationale, en private spoorbedrijven ervoor zorgen dat het aantal nachttreinen in Europa wordt gestimuleerd.
Renaissance
ALLRAIL meent dat er in heel Europa een ‘potentiële renaissance’ op komst is voor zowel binnenlandse als internationale nachttreinen. Dit heeft volgens de organisatie enerzijds te maken met vliegschaamte, waarbij reizen met het vliegtuig een schuldgevoel voor de impact op het milieu teweegbrengt. Anderzijds komt volgens de belangenorganisatie door het vooruitzicht op het openen van de markt voor personenvervoer per spoor, wat in potentie nieuwe treinreizigers zal aantrekken.
