Tweede Kamer kritisch over NS-alternatief voor Fyra

Het alternatief van NS en staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu voor de weggevallen Fyra-treinen valt niet in goede aarde bij de Tweede Kamer. Diverse fracties uitten maandag kritiek op het plan. De kosten zijn te hoog en de snelheid van de trein is te laag, waren enkele kritiekpunten. Mansveld kreeg van meerdere partijen kritiek omdat zij niet op alternatieve oplossingen van andere partijen, zoals Arriva, is ingegaan.

Het kabinet en NS moesten met een nieuw plan komen voor de Fyra-treinen. Die treinen bleken al na enkele ritten niet te voldoen. Als vervanger hiervan kwam NS, samen met het Belgische NMBS, met het idee om meer intercity’s en treinen van Thalys en Eurostar te laten rijden op de Fyra-trajecten. Wel doen de treinen enkele minuten langer over een rit dan in de aanvankelijke Fyra-plannen. Pas vanaf 2021 verandert dit.

Duur

Diverse fracties zien weinig in dat idee. Oppositiepartij CDA vindt het alternatief veel te duur en vraagt  Mansveld om ook met andere partijen te spreken. CDA-Kamerlid Sander de Rouwe: “De NS deed alles om buitenlandse treinen van het spoor te houden. Nu rijdt alleen de champagnetrein Thalys nog over de hsl.”

“Alle opties zijn afgehouden, zoals van Alstom en Stadler. Zij geven ons aan dat ze wel snel treinen kunnen leveren”, aldus de Rouwe. Hoewel met NS een contract is afgesloten, zou de staatssecretaris zich volgens het CDA af moeten vragen of ze zich daaraan moet houden. Ook D66, VVD en de ChristenUnie vragen of er een mogelijkheid is om toch andere partijen bij het alternatief te betrekken.

Alternatief plan

Onlangs kwam Arriva, samen met moedermaatschappij Deutsche Bahn, met een eigen alternatief voor het Fyra-plan. Zij gaven aan eind 2016 al met treinen met 300 kilometer per uur over de hogesnelheidslijn te kunnen rijden. Ook denken zij al in 2015 met 200 kilometer per uur over het internationale spoor te kunnen rijden. Dat is zes jaar eerder dan de NS dat kan realiseren.

Mansveld veegde het initiatief echter van tafel. Ze wilde alleen naar het plan kijken bij een nieuwe aanbesteding van het vervoer over de HSL-Zuid. Omdat daar geen sprake van is, maakt het plan bij de staatssecretaris geen kans. “Voor wat betreft de samenwerking is er die met de NS. Ik denk dat de NS u ook goed hoort voor wat betreft de samenwerking met Deutsche Bahn. Er kan geen versnelling worden aangebracht vanuit de concessie. Dit is het proces zoals dat gelopen moet worden.”

Beperkte snelheid

Net als oppositiepartijen CDA, ChristenUnie en D66 is ook coalitiepartij VVD niet tevreden met het alternatieve plan van NS. Kamerlid Betty de Boer uit kritiek op de beperkte snelheid van de treinen en de daarmee samenhangende vertragingen.

“De VVD is van mening dat de NS met dit voorstel te weinig ambitie toont. Een intercity die met 200 kilometer per uur over het hsl-spoor rijdt, is onvoldoende. We moeten kijken of we vandaag snellere treinen kunnen aanschaffen. We zijn van 300 naar 250 kilometer per uur gegaan en nu ineens naar 200”, aldus De Boer.

Kosten

Om de gevolgen van de Fyra-tegenvaller te bekostigen wil Mansveld 119 miljoen euro korten op het Infrastructuurfonds. CDA, D66, PVV en SP gaven hier stevige kritiek op.

De NS moet al een rekening van 465 miljoen euro betalen. Volgens minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën is dat al een flinke klap voor de vervoerder. “Als wij vinden dat het concessiebedrag overeind moet blijven, dan moeten we dat ergens anders opvangen.” Volgens Dijsselbloem komen de kosten ook bij de reiziger terecht als het geld niet uit het Infrastructuurfonds komt. Daarnaast zou de kwaliteit van het spoor achteruitgaan als NS in haar investeringen wordt beperkt.

Tom van Gurp